Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

„NOWE TECHNOLOGIE A CZYTELNICTWO” V. Konferencja dyrektorów bibliotek powiatowych woj. podkarpackiego - relacja

„NOWE TECHNOLOGIE A CZYTELNICTWO”

V. Konferencja dyrektorów bibliotek powiatowych woj. podkarpackiego

23 i 24 września 2014 roku w Kolbuszowej obyła się dwudniowa - V. Konferencja dyrektorów bibliotek powiatowych, pełniących funkcje powiatowe i miejskich zlokalizowanych w siedzibach powiatów na terenie woj. podkarpackiego „Nowe technologie a czytelnictwo”. Konferencję zorganizowała Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie we współpracy z Zarządem Podkarpackiego Okręgu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich oraz Miejską i Powiatową Biblioteką Publiczną w Kolbuszowej, która równocześnie pełniła rolę gospodarza całego spotkania.

Konferencję otworzyli: Barbara Chmura, dyrektor WiMBP w Rzeszowie oraz Andrzej Dominik Jagodziński, dyrektor MiPBP w Kolbuszowej. Ważnym akcentem było przybycie na otwarcie włodarzy Ziemi Kolbuszowskiej – Jana Zuby, Burmistrza Kolbuszowej i Józefa Kardysia, Starosty Kolbuszowskiego, którzy w swoich wystąpieniach podkreślali rolę Biblioteki w życiu kulturalnym społeczności lokalnej oraz znaczenia książki i czytania w kształceniu i wychowaniu kolejnych pokoleń.

Merytoryczną część Konferencji rozpoczęła dr Barbara Budyńska z Instytutu Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej, wystąpieniem „Czytanie a Internet – wrogowie czy sojusznicy”. Omówiła m.in. zmiany, jakie spowodowała rewolucja cyfrowa, w komunikowaniu i odbiorze tekstów pisanych. Wskazała zauważalne różnice w sposobie korzystania z nowych technologii i zasobów cyfrowych między osobami urodzonymi przed i po 1985 roku. Zaprezentowała najnowsze teorie dotyczące wpływu czytania na sprawność mózgu człowieka, a także wyniki badań dotyczących kompetencji informacyjnych i informatycznych Polaków. Niezwykle interesująca okazała się również prezentacja wyników badań dotyczących polskich e-czytelników. Zdaniem prelegentki Internet nie jest przeciwny czytelnictwu i książce. Należy skupiać się na szukaniu punktów zbliżenia i współpracy a nie na teoriach „pojedynku” miedzy tymi mediami.

„Nowe technologie w bibliotece - na przykładzie Arteteki Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie” zaprezentowała Maria Cibicka, kierownik tej krakowskiej placówki, jednej z najnowocześniejszych bibliotek multimedialnych, jakie powstały w Polsce w ostatnich latach.

W Artetece koegzystują obok siebie w jednej przestrzeni tradycyjne materiały biblioteczne oraz publikacje elektroniczne, materiały audiowizualne, bazy dostępowe i gry planszowe. Użytkownikom oddano do dyspozycji m.in.: komputery typu All in one z dotykowymi ekranami, specjalistyczne oprogramowanie do przetwarzania dźwięku i obrazu, urządzenia do odczytu treści (tablety i czytniki), specjalistyczny sprzęt elektroniczny (aparaty fotograficzne, kamery, pianino cyfrowe, play stadion, tablica interaktywna), tablety graficzne. Stworzono doskonałe miejsce, gdzie można posłuchać, pooglądać, pobawić się, ale też uczyć się i tworzyć, wreszcie poczytać.

Dla uczestników konferencji niezwykle istotne były także porady na co zwrócić uwagę przygotowując się do wprowadzenia e-booków do bibliotek i przyjąć najkorzystniejsze sposoby ich udostępniania.

Ponieważ e-booki pojawiają się już także w podkarpackich bibliotekach publicznych, uczestnicy Konferencji z uwagą wysłuchali wystąpienia Małgorzaty Piekarskiej, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Jaśle – „Po co e-booki? Na przykładzie MBP w Jaśle”. Jasielska biblioteka oferuje swoim czytelnikom dostęp do publikacji elektronicznych Czytelni „IBUK LIBRA” (we współpracy z kilkoma bibliotekami), ale także właśnie rozpoczęła wypożyczanie e-czytników, które umożliwiają czytanie e-booków i e-gazet. Są to dopiero początki udostępniania zbiorów elektronicznych czytelnikom, biblioteka dysponuje na razie 53 książkami elektronicznymi, ale już daje się zauważyć, że ten rodzaj usługi bibliotecznej cieszy się dużym zainteresowaniem użytkowników.

Pierwszy dzień Konferencji zakończyła dyskusja panelowa z tematem wiodącym „Nowe technologie, szansa czy zagrożenie dla bibliotek”. Dyskusję prowadził red. Jan Wołosz a swoimi spostrzeżeniami dzielili się: Teresa Leśniak - dyrektor KBP w Krośnie, Małgorzata Sońska - dyrektor MBP w Łańcucie, Ewa Biały - dyrektor MBP w Stalowej Woli, Barbra Chmura - dyrektor WiMBP w Rzeszowie oraz Andrzej D. Jagodziński – dyrektor MiPBP w Kolbuszowej. Wypowiedzi panelistów pokazały pewne zaniepokojenie, obserwowanym w bibliotekach, zmniejszeniem zapotrzebowania użytkowników na tradycyjną informację oraz malejącą liczbę użytkowników czytelni. Wszyscy byli zgodni, że wnadchodzącym czasie niewielkie szanse przetrwania będzie miała biblioteka oferująca wyłącznie tradycyjne usługi. Niezbędne jest poszukiwanie sposobów dobrego połączenia dotychczasowych form pracy z nowoczesnymi technologiami. Być może przyszłością bibliotek publicznych są tzw. „biblioteki hybrydowe”, czyli placówki, w których równolegle udostępniane są wszystkie typy dokumentów bibliotecznych niezależnie od nośnika, na jakim się znajdują. Z całą pewnością oferowanie użytkownikom w bibliotekach dostępu do szerokopasmowego Internetu musi stać się codziennością, a wielkim zadaniem bibliotekarzy jest przygotowanie, jak największej liczby osób, do umiejętnego korzystanie z jego zasobów.

Obradom pierwszego dnia przysłuchiwał się i uczestniczył w dyskusji ks. Lucjan Szumierz, proboszcz Parafii Kolegiackiej w Kolbuszowej.

Drugi dzień Konferencji rozpoczęło wystąpienie Andrzeja D. Jagodzińskiego, dyrektora Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej, który zaprezentował wybrane problemy działalności swojej biblioteki. Zdaniem prelegenta niezwykle istotną stroną działalności biblioteki publicznej jest dostosowanie form pracy do potrzeb i specyfiki społeczności lokalnej, w związku, z czym pokazał usytuowanie MiPBP w społeczności lokalnej, uwzględniając aspekty demograficzne, gospodarcze i kulturowe. Zwrócił uwagę na wyniki czytelnicze, strukturę czytelników, zasady kształtowania zbiorów poszczególnych agend i koszty z tym związane. Ze względu na temat konferencji sporą część wystąpienia poświęcił na pokazanie wykorzystywania nowych technologii informatycznych w pracy biblioteki, m.in. komputeryzację procesów bibliotecznych, digitalizację zbiorów regionalnych, funkcjonowanie Kolbuszowskiej Biblioteki Cyfrowej, udostępnianiu zbiorów cyfrowych. Podkreślił rolę kolbuszowskiej biblioteki w upowszechnianiu w woj. podkarpackim bibliotecznego komputerowego systemu MAK+. Uczestnicy konferencji poznali także osiągnięcia MiPBP w Kolbuszowej w zakresie działalności wydawniczej oraz działalności ponadlokalnej, tj. sprawowania opieki merytorycznej nad bibliotekami gminnymi na terenie powiatu.

Po prezentacji działalności uczestnicy Konferencji zwiedzili kolbuszowską bibliotekę, po której oprowadzał dyrektor A. Jagodziński.

Swoistym podsumowaniem Konferencji, ale równocześni inspiracją do końcowej dyskusji było wystąpienie Lucyny Kloczkowskiej, kierownika Działu Instrukcyjno-Metodycznego WiMBP w Rzeszowie „Czy nowe technologie wpływają na czytelnictwo podkarpackich bibliotekach publicznych?”. Zaprezentowała zestawienia wyników czytelniczych podkarpackich bibliotek w ostatnich latach, z roku na rok poprawiającego się wyposażenia bibliotek w sprzęt komputerowy i coraz częstsze wykorzystywanie w codziennej pracy nowych technologii informatycznych, wyniki najnowszych badań dotyczących preferencji młodych użytkowników Inetrnetu (głównie celów i miejsca korzystania), wreszcie najnowsze dane statystyczne dotyczące wyposażenia gospodarstw domowych w woj. podkarpackim w komputery z dostępem do Internetu, porównywalne do średnich krajowych. Poddała pod rozwagę uczestników konferencji konieczność uwzględniania przy planowaniu działalności bibliotek zmiany zachowań informacyjnych i oczekiwań potencjalnych użytkowników, zwłaszcza młodego pokolenia oraz większego wykorzystywania kanałów komunikacyjnych, jakie stwarzają nowe technologie, popularne wśród młodzieży, do promocji zbiorów i usług biblioteki. Podkreśliła, iż biblioteki Podkarpacia podlegają takim samym procesom, jak wszystkie biblioteki w Polsce a Internet nie zagraża książkom i czytaniu. Wymusza jednak konieczność innego kształtowania zbiorów bibliotek i poszukiwanie nowych form ich udostępniania.

Zgodnie z ostatnim punktem programu, uczestnicy Konferencji zwiedzili Skansen Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.

oprac. Lucyna Kloczkowska

Kierownik Działu Instrukcyjno-Metodycznego

WiMBP w Rzeszowie

___________________________________________________________________________________________

GALERIA