Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

„Cudowny świat książek Astrid Lindgren” - seminarium dla bibliotekarzy pracujących w oddziałach i filiach dziecięcych - relacja

„Cudowny świat książek Astrid Lindgren”
- seminarium dla bibliotekarzy pracujących w oddziałach i filiach dziecięcych

5 grudnia 2017 roku w sali konferencyjnej Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie odbyło się seminarium „Cudowny świat książek Astrid Lindgren”, zorganizowane przez Dział Instrukcyjno-Metodyczny z okazji 110. rocznicy urodzin i 15. rocznicy śmierci wybitnej szwedzkiej pisarki. W spotkaniu uczestniczyli bibliotekarze pracujący w oddziałach i filiach dziecięcych Podkarpacia, których przywitała Monika Ohar-Pawiak, zastępca dyrektora WiMBP w Rzeszowie.

Sylwetkę i twórczość Astrid Lindgren przedstawiła w formie prezentacji multimedialnej Małgorzata Sierżęga, instruktor ds. czytelnictwa dzieci i młodzieży WiMBP w Rzeszowie. Najbardziej znana na świecie szwedzka autorka książek w dzieciństwie wspinała się na drzewa i chodziła po dachach. Słynęła z licznych psikusów i żartów, jakie z koleżankami robiła nauczycielom i mieszkańcom miasteczka. Nauka nie sprawiała jej problemów, ale nie należała do kujonów. Gdy miała 13 lat, jedno z jej wypracowań szkolnych „Życie w naszym gospodarstwie” zostało opublikowane w miejscowej gazecie. W sumie napisała prawie 100 książek dla dzieci, przetłumaczonych na 76 języków i sprzedanych w 80 mln egzemplarzy, licząc tylko wydania oficjalne. Dziennikarze obliczyli, że ze wszystkich wydanych na świecie książek Astrid Lindgren można by ustawić 175 wież Eiffla. Wiele z jej powieści zostało sfilmowanych. Przygody Pippi Pończoszanki czy Dzieci z Bullerbyn znane są czytelnikom na wszystkich szerokościach geograficznych.  Utwory Astrid Lindgren ukazują zarówno świat dziecięcej zabawy, radości i wyobraźni, jak i obszary dziecięcych smutków i dramatów – samotność, brak zrozumienia, chorobę, śmierć. Źródłem twórczej inspiracji pisarki było wyłącznie dzieciństwo. O swych inspiracjach mówiła: „Nie istnieje żadne inne dziecko, które może mnie zainspirować, poza tym dzieckiem, którym sama niegdyś byłam”. Jej powieści były czymś nowym w literaturze dla dzieci – wyrażały żywiołowy bunt dziecka przeciwko światu dorosłych i ucieleśniały dziecięce marzenia. Najpopularniejszymi stworzonymi przez nią fikcyjnymi postaciami były obok Pippi Pończoszanki – Carlsson z Dachu, Nils Paluszek, detektyw Blomkvist i Lotta z ulicy Awanturników. Astrid Lindgren potrafiła swoją popularność wykorzystać w dobrym celu, zwracając uwagę ludzi na ważne sprawy, m.in.: aktywnie lobbowała na rzecz praw zwierząt, stanęła na czele ruchu, który walczył w obronie „otwartego” krajobrazu, zaangażowana była w kampanie dotyczące praw dziecka, w tym przeciwdziałające przemocy w rodzinie. „Astrid Lindgren była pierwszą z wielkich pisarzy literatury dziecięcej, która tak mocno akcentowała, że dzieci mają te same prawa, co dorośli. I są też ludźmi, tylko o mniejszym wzroście”. W rodzinnym kraju była najpopularniejszą i najbardziej wpływową osobą. Jeszcze za życia postawiono jej pomnik w parku Tegnerlunden w Sztokholmie, niedaleko miejsca, gdzie mieszkała przez 40 lat, a w rodzinnym Vimmerby założono tematyczny park rozrywki oparty na fabułach jej powieści oraz dziecięcej biografii.

Swoimi doświadczeniami związanymi z popularyzacją twórczości Astrid Lindgren wśród młodych czytelników w oddziałach dla dzieci z uczestnikami szkolenia podzieliły się: Katarzyna Buczek, MBP w Przeworsku, Magdalena Chart, MBP w Jaśle i Małgorzata Panek, MBP w Łańcucie. Przygotowane przez bibliotekarki prezentacje multimedialne przedstawiały ciekawe formy i metody pracy bibliotecznej takie jak: „Oto Pippi… i inni  ponadczasowi bohaterowie” – warsztaty dla dzieci z klas III szkoły podstawowej (audiobooki:  „Pippi Pończoszanka”, „Pippi wchodzi na pokład”, „Lotta z ulicy Awanturników”, „Latający szpieg czy Karlsson z Dachu” czytane przez Edytę Jungowską, Portret Pippi, Labirynt, Alfabet, gra na grzebieniu, kuferek, kartka pocztowa, komiks do podanego tytułu, zabawa zręcznościowa, karty memo z obrazkami, Okładka mojej ulubionej książki – konkurs plastyczny), „Astrid Lindgren – Czarodziejka dzieciństwa” – bibliogra dla dzieci z klas II i III szkoły podstawowej (Ogród życia Astrid Lindgren – plansza, Kwiaty – poszukiwanie fragmentów życiorysu, Nie dotykać podłogi – zabawa, Kolorowe kartki – cytaty z książek, imię bohatera, ilustracje z książek – szukanie książek na półce w bibliotece), konkurs międzyszkolny „Wiem wszystko o „Dzieciach z Bullerbyn” Astrid Lindgren, spektakl teatralny „Trolle z Bullerbyn”, wystawa „Ciocia z Bullerbyn”. We wszystkich prezentowanych przez bibliotekarki formach pracy zawsze występowała książka (tradycyjna lub audiobook) w roli głównej. Była ona inspiracją do działań literackich i plastycznych, pobudzała wrażliwość estetyczną, sprzyjała rozwojowi postaw twórczych oraz wyzwalała różne formy ekspresji biorących udział w zajęciach dzieci.  

Na zakończenie Małgorzata Sierżęga zaprezentowała przykłady książek dla dzieci i młodzieży, które warto przeczytać i zakupić do zbiorów bibliotek dziecięcych Podkarpacia następujących wydawnictw: Bajka (Uratuj mnie! P. George),  BIS (Nieja i ja A. Kasprzak), Ezop (Bartek, Kresek i całkiem zwyczajny początek K. Nawratek), IUVI (Pax S. Pennypacker), Krytyka Polityczna (Fanfik N. Osińska, Ma być czysto A. Cieplak), Literatura (Zasypiajki  W. i E. Chotomska, Psociniec J. Papuzińska, Przygody jeża Szymona U. Sieńkowska-Cioch, Niezłe ziółko B. Kosmowska, Pudełko pełne kotów B. Gawryluk, Baba Blaga J. Wachowiak, Z głową pod dywanem A. Onichimowska, Koniec świata nr 13 K. Ryrych, Pięć czarów i cud L. Bardijewska, Filipek i piłka nożna M. Strękowska-Zaremba, Opowiadania (nie) dla wszystkich, Więcej niż klub P. Beręsewicz, serie Wojny dorosłych – historie dzieci i Zdarzyło się w Polsce, Wielki wybuch, czyli K. kontra K. B. Kosmowska, G. Kasdepke, Jeden Michał, sto kłopotów I. Landau, Tylko dla twoich oczu, Jasne dni, ciemne dni K. Ryrych), Muchomor (Tata w sieci P. de Kremmeter), Nasza Księgarnia (Mały atlas ptaków Ewy i Pawła Pawlaków, Szary M. Błądek), Otwarte (Milion odsłon Tash K. Ormsbee), Szara Godzina (Niepełka D. Schrammek), Znak (William Wenton. Instytut szyfrów B. Peers).

Uczestnicy spotkania otrzymali materiały metodyczne: Cudowny świat książek Astrid Lindgren /zestawienie bibliograficzne w wyborze/, Kalendarium wybranych rocznic literackich i wydarzeń w roku 2018 (do wykorzystania w bibliotekach dla dzieci) oraz najnowsze publikacje wydawnictwa Literatura z prośbą o wpisanie do zbiorów oddziałów i filii dla dzieci jako dary.

Małgorzata Sierżęga

Dział Instrukcyjno-Metodyczny

WiMBP w Rzeszowi

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

GALERIA