Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Trzy piąte białego obywatela

21 stycznia 2020 roku w Filii nr 6 - Centrum Multimedialnym odbyło się kolejne spotkanie członków Dyskusyjnego Klubu Książki. Styczniowe rozmowy dotyczyły „Sprzedawczyka” Paula Beatty.

Książka jest kroniką życia czarnoskórego bohatera, którego imienia nawet nie poznajemy. On sam mówiąc o sobie posługuje się tylko tytułowym przezwiskiem. Sprzedawczyk - mieszkaniec przedmieść Los Angeles jest plantatorem, hodującym nietypowe gatunki owoców, lubi surfować po oceanie, wszędzie jeździ konno. Jego wspomnienia z dorastania przeplatają się z wizjami przyszłości, wspominkami z traumatycznego dzieciństwa i historiami innych bohaterów widzianych z jego perspektywy. Książka jest swoistym obrazem Ameryki z jej dyskryminacją, prześladowaniem Afroamerykanów i bardzo mocnymi podziałami rasowymi. To opowieść o mniejszościach narodowych tworzących swego rodzaju getta - w nich żyją i w nich czują się najbezpieczniej. Kiedy pojawia się pomysł zlikwidowania granic pomiędzy rasami to nie wiadomo jakie stanowisko wobec niego zająć. Bezradność, podległość, marazm, przerażenie i brak wizji na współistnienie wszystkich obywateli, na wolność bez segregacji najczęściej prowadzą do konfliktów. Niby wszyscy są równi wobec prawa ale... no właśnie, zawsze jest jakieś „ale". Czarnoskóry niewolnik dawniej traktowany był jak trzy piąte białego obywatela i z książki dowiemy się czy nadal tak jest. „Sprzedawczyk" w opinii członków DKK jest książką trudna do przebrnięcia, nie podobała się i nikt nie poleciłby jej innym. Być może jest to wina przedstawionej w niej innej mentalności, innej kultury. W powieści za dużo jest odniesień i przypisów, cytatów z konstytucji Stanów Zjednoczonych, poprawek do niej, mnóstwo nowych, niezrozumiałych słów. Sprawiają one trudność i nie pozwalają skupić się na lekturze. Główny bohater jawi się jako sfiksowany rolnik, diler narkotyków z absurdalnymi pomysłami na życie. Traumatyczne wspomnienia z dzieciństwa spędzonego z ojcem, który traktował go jak królika doświadczalnego, stygmatyzują jego późniejsze życie. Traumy i strach wyznaczają relacje z sąsiadami, z przyjaciółmi, z kobietami. W dyskusji na tematy poruszane w „Sprzedawczyku" jednogłośnie uznano iż zarówno segregacja rasowa jak i klasowa była, jest i będzie. Podziały zawsze będą istnieć miedzy ludźmi a nową „rasą” Ameryki powoli stają się celebryci.

Na kolejne spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki zapraszamy 18 lutego 2020 roku.

Agnieszka Urbanek