Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Książki, które warto czytać –  spotkanie grupy DKK-u w Filii nr 8

Kristin Hannah – urodziła się w południowej Kalifornii w USA. Ukończyła wydział prawa w Waszyngtonie, obecnie jest pełnoetatową pisarką. Ma na koncie wiele bestsellerowych obsypanych nagrodami powieści – „ Cudowna moc miłości”, „Jedyna z Archipelagu”, „Na domowym froncie”, „Nocna droga”, „Magiczna chwila”, „Odległe brzegi”, „Pomiędzy siostrami”, „Prawdziwe kolory”, „Wielka samotność”, „Wyśnione szczęście”, „Zimowy ogród”. W tej opowieści na plan pierwszy wysuwają się dwie bohaterki – siostry Vianne Mauriac i Isabelle Rossignol. Vianne jest starsza, jest mężatką, ma 8 letnią córkę Sophie. Mieszka w małym miasteczku w Dolinie Loary. Jest osobą wrażliwą, poukładaną, spokojną, cichą i ostrożną. Kiedy jej mąż Antoine zostaje zmobilizowany i wyrusza na front Vianne zostaje w domu z córką. Oboje mają nadzieję, że wojna długo nie potrwa. W sąsiedztwie mieszka jej najlepsza przyjaciółka Rachel z dwójką dzieci : 8 letnią Sarah i kilkumiesięcznym synkiem Arim. Jej mąż Marc także wyruszył na wojnę. Obie bardzo się wspierają. Ponieważ w pobliżu miasteczka jest lotnisko wkrótce zjawiają się wojska niemieckie. Zaczynają się represje, gestapo wprowadza swoje zasady, mieszkańcy głodują, nie można zdobyć żywności nawet na kartki. Vianne, Rachel i ich córki są świadkami przemocy, bestialstwa, śmierci niewinnych ludzi. W domu Vianne ma kwaterować kapitan Wehrmachtu Wolfgang Beck. Na szczęście ten niemiecki oficer okazał się „człowiekiem cywilizowanym”. Odnalazł męża Vianne i dowiedział się, że przebywa w obozie jenieckim, pomagał w dostarczaniu paczek dla niego. Ostrzegł Rachelę gdy Niemcy zaczęli wywozić Żydów. A gdy mimo to Rachela zostaje wywieziona a Vianne zajmuje się jej synem, Beck załatwia fałszywe papiery dla chłopca. Vianne robi wszystko by przetrwać ten trudny czas, ocalić siebie i córkę, unika kłopotliwych sytuacji. Mimo to wykazuje się bohaterstwem. Opiekując się synem Rachel nauczy się fałszować papiery i w ten sposób uratuje dziewiętnaścioro żydowskich dzieci. Po śmierci Becka w domu Vianne znów kwateruje niemiecki oficer- esesman von Richter. To człowiek okrutny, zmusza Vianne by z nim sypiała. Kiedy Vianne orientuje się, że jest w ciąży jest przerażona. A gdy Antoine wraca do domu nie wie co ma zrobić i jaką podjąć decyzję. Isabelle Rossignol – młodsza z sióstr, zupełne przeciwieństwo Vianne. Wybuchowa, krnąbrna, dumna, niezdyscyplinowana, lekkomyślna, czasami wręcz nieznośna. Ma trudne relacje z ojcem. Kiedy zostaje wyrzucona z kolejnej szkoły, wraca do niego do Paryża. Ojciec nie jest z tego powodu zadowolony i stanowczo każe jej jechać do Vianne, sądząc że tam będzie bezpieczna. Po drodze Isabelle jest świadkiem okrutnych scen i zaczyna odczuwać w stosunku do Niemców nienawiść. Wtedy też poznaje młodego mężczyznę Gaetona, który stanie się jej jedyną wielką miłością. Już wtedy Isabelle chce walczyć z Niemcami, nie godzi się z kapitulacją Francji, chce wstąpić do ruchu oporu. Ale Gaeton uważa, że nie jest jeszcze gotowa, zostawia ją pod domem siostry i odchodzi. Po kolejnej kłótni z siostrą Isabelle wraca do Paryża i znów pojawia się w domu ojca. Gdy dowiaduje się, że ojciec pracuje dla Niemców uznaje to za zdradę. Dużo później zrozumie jak bardzo się myliła. Isabelle wstępuje do ruchu oporu, początkowo roznosi ulotki. Przyjmuje nową tożsamość. Teraz nazywa się Juliette Gervaise. Tworzy punkt kontaktowy w księgarni ojca i działa tuż pod nosem Niemców. Następnie wraz z grupą przyjaciół stworzy kanał przerzutowy przeprowadzając przez Pireneje ponad setkę zestrzelonych alianckich lotników. Cała ta akcja ma kryptonim „Słowik”. Gdy Niemcy dowiadują się o tym rozpoczynają poszukiwania „Słowika”. Długo im się nie udaje, bo nie biorą pod uwagę, że to może być kobieta. W końcu Niemcy wpadają na trop grupy, zastawiają zasadzkę i aresztują Isabelle i jej przyjaciół. Isabelle do końca wojny przebywa w obozie dla kobiet, gdzie choruje na tyfus i zapalenie płuc. Ale wie że musi przetrwać, bo chce zobaczyć ostateczne zwycięstwo aliantów i wolną Francję. Skrajnie wyczerpana przyjeżdża do Vianne. Ta widząc w jakim stanie jest siostra zapomina o nieporozumieniach i złości. Teraz już wie czego dokonała jej siostra, że jest prawdziwą bohaterką. Z oddaniem opiekuje się Isabelle, stają się sobie bardzo bliskie. Razem czytają list pożegnalny od ojca. W powieści jest cała galeria wspaniałych postaci, które odegrały w życiu obu sióstr mniejszą lub większą rolę, ale na szczególną uwagę zasługuje Julien Rossignol – ich ojciec. To postać tragiczna, człowiek skrzywdzony i złamany. Walczył w czasie Wielkiej Wojny i już wtedy poznał jej okrucieństwo. Po powrocie z wojny był już kimś innym, a po śmierci żony nie umiał zająć się córkami, dlatego oddał je na wychowanie pewnej kobiecie, ale nigdy nie przestał ich kochać. I udowodnił to ruszając na ratunek Isabelle. „Słowik” to piękna opowieść o miłości, wierności, odwadze, honorze, przebaczeniu, ale też o bólu, cierpieniu, strachu, nienawiści, życiu i śmierci. Autorka pokazała w sposób bardzo wiarygodny jak silne potrafią być kobiety w obliczu tak okrutnego wroga i jak potrafią walczyć na wszelkie możliwe sposoby. Książka napisana jest wspaniale pod każdym względem. Pomimo trudnego tematu czyta się ją szybko i nie można się od niej oderwać. Cała ta historia, a w szczególności ostatni rozdział tej książki potrafią wzruszyć czytelnika do łez. „Miłość pokazuje nam, kim chcemy być. Wojna pokazuje, kim jesteśmy”

Małgorzata Świder

„Słowik” Kristin Hannah Francja, małe miasteczko, okres II wojny światowej. Dwie siostry Vianne Mauriac i Isabelle Rossignol różni wszystko : odmienne natury, doświadczenia, wiek. Jest rok 1940, do Francji wkracza armia niemiecka. Wybucha wojna. Każda z sióstr rozpoczyna własną, niebezpieczną drogę do przetrwania i radzi sobie na swój własny sposób. Autorka przedstawia ludzki aspekt wojny : codzienne sytuacje, w których kobiety musiały się odnajdywać. Często było to poniżanie przez Niemców, gwałty, a także trudne wybory takie np. jak donieść na przyjaciółkę Żydówkę, czy narazić się gestapo i nie podawać jej nazwiska, czy ratowanie żydowskich dzieci. Wieczne ryzyko, strach, smutek gdy umiera ktoś bliski. Takie właśnie sytuacje zawładnęły życiem starszej siostry Vianne. Vianne opuszczona przez zmobilizowanego męża musi przyjąć na kwaterę do swego domu wrogów : niemieckiego kapitana Wehrmachtu, a następnie brutalnego i bezwzględnego esesmana. Naziści zaczynają od drobnych zmian, aby potem coraz mocniej zaciskać pętlę, by w końcu wywieźć do obozów wszystkie osoby pochodzenia żydowskiego. Bezwzględnie też rozprawiają się z oznakami oporu ze strony Francuzów. Vianne wyczekuje powrotu męża z wojska. Stara się zapewnić bezpieczeństwo dzieciom, choć nie jest to łatwe. Konsekwentnie walczy o przetrwanie. To spokojna, rozsądna kobieta, której wojna zabiera nie tylko wolność, chwilowo ukochanego męża, godność i przyjaciółkę Żydówkę. Stara się jednak dostosowywać do sytuacji by chronić swoją córkę Sophie i małego synka swojej żydowskiej przyjaciółki, którego „adoptowała”. Wojna wydobywa z człowieka cechy, o które pewnie nigdy nie posądzałby się w stabilnym czasie pokoju. Vianne ryzykuje życie – lecz stać ją na bohaterskie czyny wyzwalające pokłady energii i odwagi. I tym spokojnym sposobem uratowała od zagłady dziewiętnaścioro żydowskich dzieci. Inaczej przedstawia się sprawa w przypadku młodszej siostry 18 letniej , niezamężnej, zbuntowanej Isabelle. Ta dołącza do ruchu oporu nie zważając na śmiertelne niebezpieczeństwo jakie ściąga na całą rodzinę. Tytułowy „Słowik” to właśnie Isabelle, która pod tym pseudonimem wraz z grupą przyjaciół uratowała od śmierci setki alianckich lotników zestrzelonych przez Niemców. Przeprowadzała ich przez niebezpieczne Pireneje. To kobieta żywioł. Szukając celu w życiu nie stroni też od lekkomyślnych decyzji. Spotyka tajemniczego partyzanta Gaetona i zakochuje się w nim bez pamięci. On też działa we francuskim ruchu oporu. Działalności obu sióstr nie sposób porównać. Działalność tę Isabelle przypłaciła życiem – skazana na pobyt w obozie dla kobiet, z którego wróciła po oswobodzeniu, ale już jako ciężko schorowana kobieta bez szansy na uratowanie zdrowia i życia. Umarła jako bohaterka i zakochana dziewczyna w ramionach Gaetona, który był pierwszą miłością jej życia – miłością czasu wojny, czymś nieoczekiwanym. „Słowik” to piękna powieść o miłości, nienawiści, wojnie, bohaterstwie i odwadze. Stąd rodzą się pytania : -czy można w takich czasach pozostawać biernym i jeszcze patrzeć sobie prosto w oczy? -czy mimo wojennej zawieruchy siostry odnajdą drogę do siebie? Powieść niesie nadzieję i przesłanie, że warto przezwyciężać zło i tę właśnie rolę autorka powierza kobietom. Powieść oparta jest równocześnie na faktach historycznych takich jak okropności wojny, kolaboracji rządu francuskiego z okupantem, męczeństwie ludzi umierających niesprawiedliwie i bezsensownie. Najogólniej „Słowik” to portret kobiet zaangażowanych w walkę o wolność i sprawiedliwość, które odwagą dorównywały, a nawet przewyższały niejednego mężczyznę. Uczy równocześnie pokory uzmysławiając jak bardzo kruchy jest człowiek w obliczu takiego zła i nieszczęścia jakim jest wojna. Książka ta napisana jest znakomicie i czyta się ją jednym tchem.

Bogdana Turzańska