Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

„AFGAŃSKA PERŁA” - autorstwa amerykanki Nadii Hashimi posiadającej afgańskie korzenie.

Jak większość książek poświęconych sytuacji kobiet w krajach muzułmańskich, tak i ta przemawia do wyobraźni, przeraża i mocno porusza. Książka, w europejskim czytelniku budzi zrozumiały bunt i poczucie niesprawiedliwości wobec muzułmańskich tradycji, które są dla nas niepojęte, nieludzkie i nie akceptowalne. Czas akcji powieści obejmuje XIX wiek i sięga po czasy współczesne - życie afgańskich kobiet - przerażające okrucieństwem, pozbawieniem wszelkich praw, przebiegające od stuleci zgodnie z tradycją przedmiotowego traktowania, poniżania, bicia przez mężów, znaczących mniej niż zwierzęta. Hashimi stworzyła barwny, przejmujący i niezwykle poruszający portret dwóch kobiet - Rahimy i Szekiby, które musiały zmierzyć się z tymi samymi przeciwnościami i ograniczeniami. To opowieść o wyjątkowych kobietach, które miały odwagę przeciwstawić się i zmienić swoje „nasib” - przeznaczenie, wbrew wszystkim i wszystkiemu. Dwie kobiety, mieszkanki Afganistanu połączone więzami krwi, żyjące jednak w odstępie około 100 lat, ich tragiczne losy i przeżycia naprzemiennie śledzi się z zapartym tchem. Mała Szekiba traci matkę oraz całe rodzeństwo, doświadcza zjawiska śmierci i kalectwa. W dzieciństwie została poparzona gorącym olejem, przez co połowę jej twarzy pokryły szpetne blizny. Dziewczynka mieszka tylko z ojcem i musi ciężko pracować w gospodarstwie, zatraca z czasem swoją kobiecość i staje się synem dla swojego ojca. Kiedy umiera ojciec przenosi się do znienawidzonej rodziny, która nią pomiata i wykorzystuje, traktując jako silnego mężczyznę stworzonego do ciężkiej pracy na roli… Jej praprawnuczka Rahima również nie ma życia usłanego różami, mieszka z matką i siostrami. Dziewczynki nie chodzą do szkoły, bo ojciec odurzony opium nie chce o tym słyszeć, często zaczepiają je chłopcy, co jest skandaliczne. Matka podporządkowana ojcu nie nalega na zmianę, jednak pewnego dnia postanawia, że dziewczynka stanie się chłopcem - /bacza posz/. Zmienia imię na Rahim, zachowuje się jak chłopiec, chodzi do szkoły, ojciec cieszy się że ma syna. Jednak los przypomina jej, że jest kobietą i zostaje wydana za mąż w wieku 13 lat… Czytając, nie można być obojętnym wobec dramatu jaki spotkał Rahimę i Szekibę, to co się im przydarzyło oraz konsekwencje tego czynu będą odczuwalne przez całe życie. Książka od pierwszej chwili budzi zainteresowanie, nasycona emocjami, porusza najczulsze struny naszego serca. Zachwyca wspaniały warsztat autorki i umiejętność nawiązania porozumienia z czytelnikiem. Mimo że jest to opowieść fikcyjna autorka przybliża nam tradycję, zwyczaje, kulturę, nieco religii i historii Afganistanu. Warto przeczytać tą opowieść i zadumać się nad życiem muzułmańskich kobiet, zadając pytanie: Jak to jest możliwe w XXI wieku?

Wanda Przybyłowicz DKK przy BPGiM w Strzyżowie