Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

O twórczości Richarda Paula Evansa klubowicze rozmawiali podczas spotkania w dniu 28 października.

Lotnisko to bardzo anonimowe a równocześnie zatłoczone miejsce. Choć to ono jest świadkiem niezliczonych łzawych pożegnań i przepełnionych szczęściem i uśmiechem powrotów, chyba każdy uważa je za swoisty przystanek w drodze do wyznaczonego celu. Niemal wszyscy wówczas mijamy się, pochłonięci swoimi sprawami. Są jednak takie momenty, gdy pasażerowie zmuszeni są koczować w tej dziwnej poczekalni z nadzieją, iż nieprzychylna aura odmieni się i będą mogli udać się w dalszą podróż. Taka sytuacja spotyka Natana Hursta, który wraca właśnie z kolejnej podróży służbowej. Mężczyzna jest wirtualnym ochroniarzem jednej z sieci sklepów muzycznych, co wiąże się licznymi podróżami międzystanowymi, w celu aresztowania niesubordynowanych pracowników, którzy odważyli się okraść swego chlebodawcę. Niespodziewana śnieżyca, gdzieś w drodze do Utah sprawia, że setki osób muszą czekać na poprawę warunków. Atmosfera gęstnieje, gdyż jest kilka dni przed Świętem Dziękczynienia i każdy wolałby przyrządzać już tradycyjnego indyka, niż zastanawiać się czy spędzi wolny czas z najbliższymi. Nasz bohater nie ma jednak nikogo na tyle bliskiego, by się tym przejmować. Od lat jego jedyną współlokatorką jest złota rybka, wydająca się być nieśmiertelną. Pewna drobna kłótnia, gdzie ochroniarz wstawia się za matką z dwójką dzieci, wszystko zmienia. Wdzięczna kobieta ma wraz z kilkuletnim synkiem Colinem, który właśnie jest po ostatniej serii uciążliwej chemioterapii oraz żywą i ciekawską córeczką Lizzie, z pewnym niepokojem przyjmuje propozycję pomocy i wtedy chory chłopczyk jednym dotykiem sprawia, iż Natan przestaje cierpieć na Syndrom Tourette’a, z którym mierzy się od dzieciństwa.

Zastanawialiście się, jaka jest granica, do której możemy ofiarować komuś swoją pomoc i poświęcenie? Ten temat postanowił poruszyć Richard Paul Evans w swojej książce. Omawiany prezent, czyli dar uzdrawiania, czasem bywa wręcz przekleństwem. Obserwując niepokoje samotnej Addison, która drży z na samą myśl, że kolejny dobry uczynek swojego dziecka, odbiera mu bezcenną iskierkę życia, trudno jej nie współczuć, choć pewnie znajdą się i tacy, którzy będą dopatrywać się w jej postępowaniu oznak egoizmu. Teoretycznie rzecz ujmując, warto poświęcić jedno istnienie dla ratowania kilku innych, lecz praktycznie nie można zamknąć ludzkiego życia w suchej statystyce. Colin jest dla swojej mamy całym światem, więc trudno się dziwić, że ta stara się jak najdłużej ukryć wyjątkowe zdolności swojego synka w tajemnicy. Trudne doświadczenia z byłym mężem sprawiają, że boi się komukolwiek zaufać. Równocześnie nie dopuszcza do siebie myśli, że mogłaby znaleźć miejsce dla kolejnej osoby, którą pokocha. Wtedy właśnie spotyka Natana.

To oczami pracownika ochrony obserwujemy fabułę. Każdy rozdział rozpoczyna fragment z dziennika naszego narratora, który często jest pewnym rodzajem przygotowania do tego, co czytelnik ma poznać na kolejnych stronach.  Zwykle to jakiś chwytliwy aforyzm, mający pokazać ukrytą w pozornie skrytym człowieku nutkę wrażliwości. Choć taki schemat wydaje się być w pełni przemyślany, to jednak z pewnością są i tacy odbiorcy, którym zakłóci on rytm czytania. Ta pozycja nie tylko mówi o namacalnym uzdrowieniu, jakiego jesteśmy świadkami. Natan od kilkunastu lat walczy z poczuciem winy i nieodwracalnej straty. To mały, chory chłopczyk, daje mężczyźnie siłę, by zmierzyć się z trudną i bolesną przeszłością. Właśnie ten alegoryczny sens, że pomagając innym, tak naprawdę często leczymy samych siebie, wydaje się być przesłaniem tej powieści. Charakterystyczne u Evansa swoiste poczucie wiary, ukazane jest tym razem opowieściach Colina o wizytach w zaświatach. Mamy tu wielokrotnie poruszany w literaturze motyw śmierci klinicznej, który daje nadzieję, że nawet w chwili śmierci nic się nie kończy.

Bardzo długo zastanawiałam się, od jakiej pozycji powinnam zacząć przygodę z Richardem Paulem Evansem. Większość doświadczonych czytelników, których pytałam o zdanie, bez wahania polecało „Stokrotki na śniegu”. Czemu sięgnęłam po „Podarunek”? Może był to efekt przekory, ale ze względu na to, iż lekturę rozpoczynałam w ostatnich dniach października, nie chciałam jeszcze w pełni wkraczać w okres Świąt Bożego Narodzenia. Teraz wiem, że był to dobry wybór ze względu na to, iż w tej książce w części odbija się życiorys jej twórcy. Amerykański prozaik podobnie, jak jego bohater, doświadcza pewnych tików związanych z Syndromem Tourette’a. Najciekawszym aspektem, który możemy powiązać z biografią Evansa, jest z pewnością założona przez niego fundacja The Christmas Box International. Ta organizacja, na co dzień zajmuje się kompleksową pomocą dzieciom, które doświadczyły maltretowania, wykorzystywania, bądź zostały porzucone przez swoich bliskich. Ważną rolę odgrywają trzy domy, pełniące funkcję rodzin zastępczych i pogotowi opiekuńczych usytuowane w Salt Lake City, Ogden i Moab. Wychowankowie tych placówek uczestniczą w programach umożliwiających im, przystosowanie się do życia po osiągnięciu pełnoletności. Biedni mogą również zaopatrzyć w niezbędne rzeczy w punktach oferujących np. odzież. To sprawia, że czytając „Podarunek” odebrałam ją dwuwymiarowo, gdyż doceniam to, w jak delikatny sposób, autor przedstawia czytelnikowi sens i znaczenie charytatywności bez nachalnego promowania swoich działań.

Anna Dral, DKK we Frysztaku