Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

KSIĄŻKI, KTÓRE WARTO CZYTAĆ – „Esesman i Żydówka” / J. Wydra i „Dziennik Helgi” / H. Weissova w Filii nr 8 – relacja

Książki, które warto czytać –

„Esesman i Żydówka” / J. Wydra i „Dziennik Helgi” / H. Weissova –

Filia nr 8

 „Esesman i Żydówka” – niezwykła i wciągająca od pierwszej strony, pełna niespodziewanych zwrotów akcji, ciekawych postaci, osadzona w czasie II wojny światowej historia, w której to, co wydaje się niemożliwe ma jednak miejsce, gdy w grę wchodzi prawdziwe uczucie. Bohaterami tej opowieści są Debora Singer – młoda żydówka cudem ocalona z obławy po ucieczce z transportu do Oświęcimia i Bruno Kramer – młody Niemiec, esesman w stopniu kapitana. To właśnie Bruno pomaga wtedy Deborze. Powinien nienawidzić Żydów, a jednak kilka razy ratuje Deborze życie. O ile pierwsza pomoc udzielona dziewczynie jest uzasadniona (ona jemu kiedyś uratowała życie, choć nie musiała), to później wyraźnie ma do niej słabość. Debora i Bruno wiedzą, że nie powinni się spotykać, bo stwarzają dla siebie niebezpieczeństwo, to jednak los wciąż stawia ich na swojej drodze. Zakochują się w sobie. Spędzają ze sobą tylko jedną noc, która będzie miała konsekwencje. Debora urodzi syna Piotrusia. Po wojnie losy tych dwojga znów się splatają. I teraz to Debora ratuje jemu życie. Gdy dowiaduje się, że Bruno czeka w gliwickim więzieniu na proces, postanawia zeznawać na jego korzyść. Dzięki temu Bruno zostaje uniewinniony. Po tym wszystkim Bruno, Debora i ich syn wyjeżdżają do Niemiec do Szwarcwaldu, rodzinnego domu Bruna, gdzie w 1946 r. biorą ślub. Na końcu książki dowiadujemy się, że ta historia wydarzyła się naprawdę. A ich losy opisała wnuczka Bruna i Debory (córka Piotrusia).

„Dziennik Helgi” – książka ta to zapiski kilkuletniej dziewczynki, Żydówki. Helga zaczęła je spisywać w 1938 r., gdy miała 8 lat i mieszkała z rodzicami w Pradze. Jej szczęśliwe dzieciństwo zostało przerwane wraz z wkroczeniem wojsk niemieckich do Czechosłowacji. Zaczęły się transporty Żydów do obozów koncentracyjnych w Polsce. Ale rodzina Helgi trafiła do getta w Terezinie. Tam spędzili trzy lata. Helga przez cały czas wszystko co widzi dokładnie opisuje i ilustruje. W 1944 r. jej ojca wywieziono do Oświęcimia, wkrótce potem Helga i jej matka też tam trafiają. Warunki życia w Terezinie były trudne, ale dopiero w Oświęcimiu Helga zobaczyła jak naprawdę wygląda obóz koncentracyjny. Z Oświęcimia Helga i jej matka trafiły do obozu we Freibergu, gdzie pracowały w fabryce przy częściach do samolotów. Następnie w 1945 r. zostają przewiezione do Mauthausen, gdzie doczekały końca wojny. Helga i jej matka wróciły do Pragi. Na końcu książki zamieszczono wywiad z Helgą Hoskovą-Weissovą, przeprowadzony w 2011 r., w którym wyjaśnia, co skłoniło ją do pisania dziennika, i jak to się stało, że te zapiski ocalały. Poznajemy jej trudne losy powojenne i ciężkie lata komunizmu w Czechosłowacji. Dziś Helga jest znaną i cenioną malarką. Ma męża, dwoje dzieci i wnuki. „Dziennik Helgi” to przede wszystkim niezwykłe świadectwo dziecka o Holokauście i obok „Dziennika Anny Frank” jedyne wspomnienia dziecka z pobytu w obozie koncentracyjnym.

„Esesman i Żydówka” oraz „Dziennik Helgi” mają wiele elementów wspólnych. Obie pozycje łączy to, że ich akcja jest osadzona w czasie II wojny światowej. W jednej poznajemy życie w krakowskim getcie i po aryjskiej stronie, w drugiej mamy opis getta w Terezinie. A historie w nich opowiedziane wydarzyły się naprawdę. Obie książki napisane są w przystępny sposób, gdy się je czyta trudno się od nich oderwać, a ich akcja wciąga od początku do samego końca. Książki niezwykle wartościowe, godne polecenia osobom lubiącym czytać wspomnienia z okresu II wojny światowej.

Małgorzata Świder

Opinie Klubowiczek:

„Esesman i Żydówka” – powieść wciąga od pierwszych stron. Na uwagę zasługuje fakt, że akcja powieści opiera się na realiach II wojny światowej. To wspaniała historia, pełna emocji, wzruszeń, wiary w to, że nie ma rzeczy niemożliwych. Na pewno nie jest to typowy romans, lecz tragiczna, wzruszająca i wstrząsająca opowieść, która przywraca wiarę w człowieczeństwo i własne sumienie. Moim zdaniem na kształtowanie postaw głównych bohaterów wpłynęła atmosfera ich rodzinnych domów. Oboje wywodzili się ze środowisk inteligenckich, liberalnych, tolerancyjnych, kochających piękno, muzykę i kulturę. Wszystko to stanowi idealne tło do historii miłości silniejszej niż nienawiść. Książka niezwykle wartościowa.

„Dziennik Helgi” – to świadectwo dziewczynki o życiu w obozach koncentracyjnych (Terezin, Auschwitz, Freiberg i Mauthausen). To też pozycja wyjątkowa, gdy idzie o książki opisujące Holokaust, warta uwagi i zapamiętania przez przyszłe pokolenia, gdyż okres II wojny światowej był straszny dla ludzi wtedy żyjących. Całość jest napisana prawdziwie i wzruszająco. Za radą ojca Helga „maluje co widzi” – tym samym pięknie ilustruje swój dziennik.

Bogdana Turzańska

Na pewno obie te książki były warte przeczytania. A historie w nich opowiedziane są na swój sposób ciekawe choć różne. Jedna to historia miłosna z wojną w tle, druga to zapiski z getta i obozów koncentracyjnych widziane oczami dziecka.

Barbara Kowalska

____________________________________________________________________________________

GALERIA