Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Jan Kochanowski "Treny" - wykład w Filii nr 7 z cyklu „Lektury oswojone” - relacja

Jan Kochanowski "Treny"
- wykład w Filii nr 7 z cyklu „Lektury oswojone”

Kolejny wykład z cyklu” Lektury oswojone”, w ramach ”Seminarium o Języku Ojczystym” i „Kultury Żywego Słowa”, nawiązywał do literatury Renesansu i dotyczył tematu:  „Jan Kochanowski - Treny”. Został wygłoszony w dniu  18.03.2019 r., w Filii nr 7 Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie przez Faustynę Szczepek - studentkę Instytutu Polonistyki i Dziennikarstwa  z Uniwersytetu Rzeszowskiego. Wstęp do lektury „Jan Kochanowski na tle swej epoki” wygłosił Tomasz Kasza - doktorant Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Rzeszowskiego. Uczestnikami była młodzież szkół średnich z Zespołu Szkół Gospodarczych i III LO.
 

Jan Kochanowski jest nazwany jednym z twórców literatury polskiej. Renesans promuje jego rozwój osobowy i łączy go z  terminem „poeta-doctus” - podkreślił Pan Kasza. Wzorzec doskonałego dworzanina, osoba związana  z królewską władzą. To wykształcony twórca, znający różne źródła i potrafiący z nich korzystać, wybrać z danej sytuacji i z danego gatunku literackiego. Korzysta ze spuścizny Antyku. Zna Horacego, języki klasyczne. Potrafi tworzyć własne dzieła, inspirując się  nimi. Poeta-doctus to ten, który potrafi łączyć wątki ze sobą. Dobiera on odpowiedni gatunek literacki. Zajmuje się konstrukcją i tworzeniem języka polskiego, używając m.in. neologizmów. Kochanowski wydaje swe utwory, które stają się elementem literatury polskiej i dzięki niemu poznajemy m.in. treny. 
 

Kontynuując wykład  Faustyna Szczepek nawiązała do życiorysu Poety i treści utworów przedstawiając poszczególne teksty trenów - od I do XIX.  Treny wywodzą się ze Starożytności i pisane były dla zmarłych, wybitnych osób, które zasłużyły się dla narodu. Były to pieśni lamentacyjne, które składały się z pewnych części: exordium – wyjawienie przyczyny bólu; laudatio – wyliczenie zasług zmarłego; comploratio – opłakiwanie;   consolatio – pocieszenie;  exhortatio – moralne pouczenie, tworząc tym samym nieznaną wcześniej w tradycji gatunku formę cyklu trenologicznego - dodała Prelegentka. Treny Jana Kochanowskiego zostały dedykowane jego zmarłej 2,5 letniej córce Urszuli. Zawierają porównania do postaci mitologicznych (Niobe) ale też, nawiązują do bezradności ojca po starcie dziecka, krytyki doktryny stoicyzmu i  kryzysu wiary poety.  

Dziękujemy Tomaszowi Kaszy i Faustynie Szczepek za przygotowanie tematu wykładu.   Uczestnikom spotkania dziękujemy za udział w nim.                      

Anna Kurowska

------------------------------------------------------------------

GALERIA