Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Henryk Sienkiewicz (1846-1916). Prelekcja Rafała Kocoła z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie w Filii nr 7 – relacja

Henryk Sienkiewicz (1846-1916).

Prelekcja Rafała Kocoła z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie –

Filia nr 7

„Henryk Sienkiewicz (1846-1916)” (170. rocznica urodzin i 100-lecie śmierci) to tytuł prelekcji, którą wygłosił Rafał Kocoł z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie dla uczniów kl. Va ze Szkoły Podstawowej nr 25, z okazji Roku Henryka Sienkiewicza. Spotkanie odbyło się 22 listopada 2016 r. w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa, w Filii nr 7 WiMBP w Rzeszowie.

Rok 2016 został ogłoszony Rokiem Henryka Sienkiewicza. Autor „Trylogii” urodził się w Woli Okrzejskiej 5 maja 1846 r. jako jeden z sześciorga rodzeństwa. Jego rodzice – Józef Sienkiewicz i Stefania z domu Cieciszowska, pochodzili ze zubożałej szlachty, pieczętującej się herbem Oszyk, zaś ze strony rodziny ojca, Henryk miał domieszkę krwi tatarskiej. Rodzice chcieli, aby Henryk został prawnikiem albo lekarzem i w tym kierunku starali się go kształcić. Jednak przyszły pisarz przejawiał nieco inne zainteresowania, przede wszystkim przedmiotami humanistycznymi, m.in. historią. Miał problemy w szkole z przedmiotami ścisłymi. Tak było w gimnazjum i później na studiach. Najpierw była Szkoła Główna Warszawska i wydział medyczny, następnie Henryk rozpoczął studia prawnicze, żeby ostatecznie zrezygnować i rozpocząć naukę na nowym kierunku filologiczno-historycznym.

W 1872 r. opublikował pierwszą swoją powieść „Na marne”, która nie przyniosła mu jeszcze takiej popularności jak napisana później „Trylogia”. W roku 1876 wyjechał do Stanów Zjednoczonych jako korespondent gazety. Tam z przyjaciółmi (wśród nich była Helena Modrzejewska) starał się prowadzić nowoczesne gospodarstwo rolne. Było to jednak doświadczenie nieudane. Wrócił do Warszawy i jako autor poczytnych reportaży z dalekiego kontynentu rozpoczął działalność pisarską na dobre. W latach 1883-1888 napisał „Trylogię” („Ogniem i mieczem”, „Potop”, „Pan Wołodyjowski”), niezwykle poczytne dzieło, jak się niedługo okazało, i dzięki niemu stał się najbardziej rozpoznawalnym i czytanym autorem książek. Kolejne tytuły, takie jak: „Rodzina Połanieckich” (1894), „Quo vadis?” (1896) czy „Krzyżacy” (1900) odnosiły olbrzymie sukcesy na rynku wydawniczym, także światowym. Pisał również wiele nowel, z których można wymienić chociażby „Janka Muzykanta”, „Latarnika” czy „Za chlebem”. W utworach, pisanych często „ku pokrzepieniu serc”, przypominał Polakom o ich korzeniach, tradycjach i historii oraz o zwycięskich chwilach polskiego narodu. A były to przecież dla narodu polskiego ciężkie czasy zaborów.

W 1900 r. z okazji 25-lecia pracy pisarskiej dostał w darze od narodu majątek ziemski w Oblęgorku, gdzie wybudowano dla Sienkiewicza dworek. Pięć lat później otrzymał nagrodę Nobla za całokształt twórczości. Henryk Sienkiewicz, który był pisarzem, dziennikarzem i podróżnikiem, znany był również jako społecznik. Między innymi pomagał biednym artystom, zaś w Oblęgorku założył ochronkę dla dzieci. Gdy wybuchła I wojna światowa wyjechał do Vevey w Szwajcarii, skąd wspierał w różnych sposób swych rodaków w walce o niepodległość Polski. Był jednym ze współzałożycieli Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. Zmarł w listopadzie 1916 r., przed śmiercią wypowiadając do swojego syna Henryka Józefa słowa: Już wolnej Polski nie zobaczę. Został pochowany w Szwajcarii. W 1924 r., już do wolnej Polski sprowadzono jego prochy i przy wielkiej patriotycznej manifestacji pochowano w kościele św. Jana Chrzciciela w Warszawie.

Rafał Kocoł
Kustosz Muzeum Okręgowego w Rzeszowie

Dziękujemy Rafałowi Kocołowi z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie za przygotowanie prelekcji dotyczącej Henryka Sienkiewicza.

Anna Kurowska

______________________________________________________

GALERIA