Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

CICHOCIEMNI Z RZESZOWA. Prelekcja Krzysztofa Tochmana z Instytutu Pamięci Narodowej – Oddział w Rzeszowie w Filii nr 7 – relacja

CICHOCIEMNI Z RZESZOWA.
Prelekcja Krzysztofa Tochmana z Instytutu Pamięci Narodowej – Oddział w Rzeszowie –
Filia nr 7

„Cichociemni z Rzeszowa” to tytuł prelekcji wygłoszonej 3 grudnia 2015 r., w Filii nr 7 WiMBP w Rzeszowie, przez Krzysztofa Tochmana z Instytutu Pamięci Narodowej – Oddział w Rzeszowie, dla uczniów klasy I ETM z Zespołu Szkół Samochodowych w Rzeszowie (op. Paweł Rejman ), z cyklu: „Historia Polski w zarysie”. W trakcie wykładu został wyświetlony film „Cichociemni” w reż. Marka Widarskiego.

Krzysztof Tochman w temacie prelekcji omówił życie i działalność niżej wymienionych spadochroniarzy AK oraz ich związki z Rzeszowem.

Por./mjr piech. rez. Wacław Kopisto ps. „Kra”. Ur. 8.11.1911 w Hrycenkach koło Starokonstantynowa. W 1939 r. w 154. pp, później internowany na Węgrzech i WP we Francji. W W. Brytanii w 3. BKS i 1. SBSpad. Przeszkolony w dywersji. Zaprzysiężony 7.1V.1942 r. Skok 1/2.1X.1942. Przydział do "Wachlarza" jako oficer II odcinka. Odkomenderowany na III odcinek do akcji odbicia więźniów w Pińsku. Od kwietnia 1943 r. w Kedywie Okręgu AK Wołyń, oficer dywersji (szef Kedywu) Inspektoratu Rejonowego Łuck, w tym organizator i koordynator samoobrony przed UPA w Antonówce, Spaszczyźnie i Przebrażu. W latach 1944-1955 więziony w Rosji Sowieckiej. Zmarł 21 II 1993 r. Rzeszowie. Odznaczony m.in.: VM V kl., KW 2-krotnie.

Por. piech./kpt. rez. Władysław Alfred Miciek ps. "Młot", "Mazepa", "Wojewoda". Ur. 23.V.1912 w Brzostku, pow. pilzneński. W 1939 r. w 3. pspodh., później internowany na Węgrzech. We Francji w 3. DP (9. pp), a w W. Brytanii w 4. BKS i 1. SBSpad. Przeszkolony w dywersji. Zaprzysiężony 24.VIII.1942. Skok 25/26.I.1943. Przydział do Kedywu Podokręgu Rzeszów jako oficer dywersji (szef Kedywu) Inspektoratu Rejonowego Rzeszów, od maja 1944 r. zastępca szefa Kedywu Podokręgu. W połowie 1944 r. wyjechał służbowo do Warszawy i tu zaskoczyło go Powstanie. Poległ 6.VIII.1944 na ul. Elektoralnej. Odznaczony m.in. VM Vkl.

Kpt. piech. Jan Józef Smela ps. ,,Wir", "Lipek", "Janusz", "Szary". Ur. 3.X.1910 w Pstrągowej, pow. rzeszowski. W 1939 r. w 6. pspodh., ostatnio dowódca baonu, niewola niemiecka i ucieczka, później internowany na Węgrzech. We Francji dowódca 3. kompanii ckm 11 pp w 4. DP, a w W. Brytanii w 4. BKS i 1. SBSpad. Przeszkolony w dywersji. Zaprzysiężony 10.XI.1941 r. Skok 6/7.I.1942. Przydział na V odcinek "Wachlarza" jako zastępca dowódcy odcinka. Od grudnia 1942 r. w Okręgu AK Wilno, komendant Obwodu Święciany, następnie zastępca komendanta, a potem komendant Inspektoratu Rejonowego "B-C" [Obwody: Święciany – Brasław – Postawy – Głębokie]. W latach 1944-1947 więziony w Rosji Sowieckiej. Zmarł 3.IV.1986 w Rzeszowie. Odznaczony m.in. VM V kl.

Ppor. piech. rez. Stanisław Sołtys ps. „Sowa", "Wójt". Ur. 1.XII.1921 w Warszawie. W 1939 r. przedostał się do Rumunii. W listopadzie wstąpił do WP we Francji – Szkoła Podchorążych. W W. Brytanii w 1. BS. Przeszkolony w dywersji. Zaprzysiężony 24 VIII 1942. Skok 26/27.I.1943. Przydział do Kedywu Podokręgu Rzeszów jako oficer dywersji Obwodu Nisko w Inspektoracie Rejonowym Mielec. Aresztowany przez Gestapo 20.V.1944 w dworze Przybysz koło Mielca, i w ostatnich dniach tego miesiąca po śledztwie zastrzelony w celi więziennej w Rzeszowie. Odznaczony m.in. VM V kl.

Ppor./mjr Ppor. br. panc. rez. Aleksander Tarnawski ps. "Upłaz". Ur. 8.1.1921 w Słocinie, pow. rzeszowski. W 1939 r. przedostał się na Węgry. W grudniu wstąpił do WP we Francji - 1. DGren. i Szkoła Podchorążych. W W. Brytanii w Centrum Wyszkolenia Br. Panc., ostatnio w 16. BPanc. (1 p.panc.). Przeszkolony w dywersji i broni pancernej. Zaprzysiężony 23.IX.1943. Skok 16/17.IV.1944. Przydział do Okręgu AK Nowogródek, oficer 3. kompanii VII baonu 77. pp AK. Odznaczony 4-krotnie Krzyżem Walecznych.

Dr Krzysztof A. Tochman
Instytut Pamięci Narodowej
Oddział w Rzeszowie

Zainteresowanie tematem Cichociemnych jest wciąż aktualne. Słuchacze z dużym zainteresowaniem śledzili losy wspomnianych przez Prelegenta sylwetek. Nieznane nam fakty z ich życia, ale także formacji „Cichociemnych”, poszerzyły wiedzę uczestników i chęć kontynuowania tego tematu w przyszłości.

Dziękujemy Krzysztofowi Tochmanowi z Instytutu Pamięci Narodowej – Oddział w Rzeszowie za wygłoszenie prelekcji i prezentację filmu „Cichociemni”.

Dziękujemy Dyrekcji i pracownikom Młodzieżowego Domu Kultury za przygotowanie sali na prelekcję.

Anna Kurowska

 ---------------------------------------------------------

GALERIA

*Zdjęcia z wizerunkami dzieci umieszczono na stronie www za zgodą rodziców i opiekunów.