Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

„Stan Wojenny 13’ Grudnia 1981 Roku”

Dnia 02 lutego 2011 roku odbyła się prelekcja, w ramach cyklu spotkań związanych z historią Polski, pod hasłem: „ Historia Polski w Zarysie”, którego tematem był: „Stan Wojenny 13 grudnia 1981 roku”, a prowadził ją pan Maciej Rędziniak- pracownik Instytutu Pamięci Narodowej, Oddział w Rzeszowie.

Jak podają źródła historyczne: Stan wojenny został wprowadzony 13 grudnia 1981 roku na terenie całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na mocy uchwały Rady Państwa z dnia 12 grudnia 1981 r.( podjętej niejednogłośnie na polecenie Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego ,pozakonstytucyjnego tymczasowego organu władzy, faktycznie nadrzędnego wobec konstytucyjnych władz państwowych), poparty przez Sejm PRL uchwałą z dnia 25 stycznia 1982 r. Został zawieszony 31 grudnia 1982 r., a zniesiono go 22 lipca 1983 r.

Pan Maciej, aby wprowadzić w klimat tamtych lat, uczniów klasy VI z Zespołu Szkół Muzycznych Nr 2 (wraz z nauczycielami p. Urszula Klimas i p. Anna Kościak), nakreślił sytuację społeczną, gospodarczą i polityczną ówczesnej Polski Ludowej. Przedstawił charakterystykę systemu komunistycznego,(trwał nieprzerwanie od II wojny światowej, aż do 1989 r. ), który głosił równość i wszystko dla wszystkich. Państwo kontrolowało całą gospodarkę, a ludzie zmuszeni byli pracować po 10, 14 godzin, zarabiając bardzo niskie płace, zaś wieloma przedsiębiorstwami kierowali ludzie nie mający żadnej wiedzy na temat danego produktu czy też specjalności przedsiębiorstwa. Własność prywatna prawie w ogóle nie istniała (jedynie 5 %). Pod wpływem polityki gospodarczej państwa (pożyczano za granicą pożyczki, by spłacić długi) pogarszała się sytuacja finansowa kraju, co budziło wielkie niepokoje wśród społeczeństwa. Stosowano podwyżki cen produktów spożywczych, co nie podobało się Polakom, zwłaszcza w dużych zakładach pracy. Wybuchały strajki wśród robotników (w latach 1970, 1976) stłumione i spacyfikowane przez władze za pomocą wojska i milicji.

Rok 1980 stał się jednak przełomowym w powojennej historii Polski. Rozpoczął on lata przemian, które doprowadziły do pierwszych wyborów demokratycznych i pierwszego rządu wybranego przez Polaków. Władza ludowa straciła na znaczeniu. Powstaje Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność, który zrzeszał miliony Polaków. Rozpoczynają się strajki okupacyjne. Sytuacja Polski stała się w owym czasie tragiczna. Zaczęło brakować wszystkich produktów od węgla do papieru toaletowego włącznie. Załamała się cała gospodarka. Rząd, by ten stan ukrócić wprowadza Stan Wojenny w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. Rozpoczęły się aresztowania i internowania najważniejszych postaci ruch Solidarności (Wałęsa, Walentynowicz, Kuroń, Gwiazda). Wprowadzono kartki żywnościowe. Stan ten trwał do 1983 roku.

Słuchacze z dużym zaangażowaniem brali udział w spotkaniu odpowiadając i zadawane przez pana Macieja pytania i dowiadując się wielu ciekawych informacji, których nie mogliby przeczytać w podręczniku do historii.

Dyrekcji i pracownikom Młodzieżowego Domu Kultury dziękujemy za pomoc i udostępnienie sali na prelekcję.