Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

NIE MA DZIECI - SĄ LUDZIE - wystawa

Nie ma dzieci - są ludzie. Rok Janusza Korczaka

 - wystawa

            W związku z przypadającą w tym roku 70. rocznicą śmierci Janusza Korczaka przygotowana została wystawa prezentująca materiały dotyczące Jego życia, działalności i twórczości.
 

Janusz Korczak - pisarz, pedagog, działacz społeczny, lekarz ; właśc. Henryk Goldszmit, urodził się 22 VI 1878 lub 1879 roku w Warszawie. Pochodził z zasymilowanej rodziny żydowskiej, związanej z ruchem haskali. Po ukończeniu studiów medycznych (1898-1905) w Warszawie, w latach 1907-09 pogłębiał wiedzę w klinikach w Berlinie i Paryżu. Należał do kręgu postępowej inteligencji warszawskiej przełomu XIX i XX w. Współpracował  min. z: Głosem, Przeglądem Społecznym, Czytelnią dla Wszystkich.
W 1912 roku przyczynił się do otwarcia Domu Sierot dla dzieci żydowskich w Warszawie, którego dyrektorem pozostał do śmierci. Od 1919 roku współpracował z Marią Falską przy organizowaniu zakładu wychowawczego Nasz Dom dla dzieci polskich. Prowadził wykłady w Państwowym Instytucie Pedagogiki Specjalnej i Wolnej Wszechnicy Polskiej. Był stałym współpracownikiem wielu pism, m.in. W Słońcu, Szkoła Specjalna.
W 1926 roku założył jedyne w swoim rodzaju czasopismo dla dzieci Mały Przegląd, redagowane wraz z dziećmi. Był też autorem popularnych pogadanek radiowych zwanych gadaninkami  Starego Doktora.
 

Janusz Korczak  uważany jest za prekursora walki o prawa dziecka. Domagając się poszanowania dziecka, był autentycznym rzecznikiem jego praw i spraw. Stworzył oryginalny system wychowania – antyautorytarny, respektujący potrzeby i dążenia dziecka, pobudzający je do aktywności i samodzielności a zarazem uwzględniający dziecięce słabości i skłaniający dziecko do pracy nad sobą; integralnym elementem tego systemu były różne formy dziecięcego samorządu. Swoje poglądy na wychowanie przedstawił w publikacjach pedagogicznych, bliskich literackim esejom, m.in.: Momenty wychowawcze (1919), Jak kochać dzieci (t. 1-2,1920), Prawo dziecka do szacunku (1929), Prawidła życia. Pedagogika dla dzieci i dorosłych (1930), Pedagogika żartobliwa (1939). Spuścizna po Korczaku to również utwór sceniczny Senat szaleńców (wyst. 1931), naturalistyczne powieści społeczne Dzieci ulicy (1901), Dziecko salonu (1906), rodzaj pamiętnika Spowiedź motyla (1914), proza poetycka Sam na sam z Bogiem (1922) i powieść obyczajowo-psychologiczna Kiedy znów będę mały (1925). Najbardziej jednak znane i do dziś czytane są utwory pisane przez Korczaka specjalnie dla dzieci, jak opowiadania Mośki, Joski i Srule (1909),  Józki, Jaśki  i Franki (1910) oraz powieści fantastyczne Król Maciuś Pierwszy (1922), Król Maciuś na wyspie bezludnej (1923), Kajtuś czarodziej (1934), Bankructwo małego Dżeka (1924). Twórczość zamyka Pamiętnik  pisany w 1942 roku w getcie (wyd. 1958).

Janusz Korczak całe życie poświęcił dzieciom, był ich obrońcą i rzecznikiem.
W najtrudniejszych chwilach nie opuścił swoich wychowanków. Razem z nimi poniósł  śmierć w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Treblince w 1942 roku.

Po jego śmierci ukazały się:  Wybór pism pedagogicznych (t. 1-2, 1957-1958), Wybór pism (t.1-4, 1957-1958) oraz Pisma wybrane (t. 1-4, 1978). Teksty Korczaka były tłumaczone na kilkadziesiąt języków świata, m.in.: angielski, niemiecki, francuski, rosyjski, hebrajski, japoński czy arabski.

Janusz Korczak był zwolennikiem i wyrazicielem takich wartości, jak dialog, tolerancja, szacunek dla Innego. Są to wartości niesłychanie potrzebne współczesnemu człowiekowi i światu, dlatego sama postać i myśli Korczaka są wciąż aktualne, a ruch korczakowski rozwija się w różnych zakątkach świata. Do myśli i postaci Korczaka nawiązują największe autorytety moralne, przedstawiciele świata kultury, nauki i polityki.

Wystawę można zwiedzać od 9 lipca do 1 września br. w godzinach otwarcia Biblioteki, przy ul. Sokoła 13.

Pliki do pobrania:

korczak_-_plakat.pdf