Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

„Żydzi w kulturze muzycznej Galicji”. Cz. 2 - nagranie

 „Żydzi w kulturze muzycznej Galicji”. Cz. 2 - nagranie

30 czerwca 2021 r. na gościnnych łączach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie ponownie zabrzmiała muzyka żydowskich twórców okresu Galicji. Wprowadzone przez dr hab. Ewę Nidecką, prof. UR, głos zabrały dr Anna Smywińska-Pohl („Filozof i skrzypek. O Adolfie Billigu, ur. w 1900 w Kolbuszowej ; zm. w 1944”) i dr Sylwia Jakubczyk-Ślęczka („Z Żydami i bez Żydów – o ich znaczeniu dla kultury muzycznej Galicji”) z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Anna Smywińska-Pohl opowiedziała o skrzypku, ale przede wszystkim edukatorze i pedagogu muzycznym Adolfie Billigu (1900–1944). Przyszedł on na świat w zamożnej rodzinie kolbuszowskiego lekarza. To podkarpackie miasteczko na przełomie XIX i XX w. było sztetlem, połowę ludności stanowili Żydzi. Słynęło z produkcji instrumentów muzycznych. Adolf Billig wyjechał do gimnazjum do Krakowa. Nie mamy informacji o jego kształceniu muzycznym, ale jest mało prawdopodobne, by zaczął grać na skrzypcach dopiero w wieku lat osiemnastu. Studiował na Wydziale Filozoficznym UJ, gdzie w 1924 r. obronił doktorat. Uczył się również w Instytucie Muzycznym w klasie Stanisława Giebułtowskiego. Po dyplomie pracował jako nauczyciel przyrody. Rozpoczął również koncertowanie. Wyjechał do Paryża, gdzie studiował na Sorbonie. Po powrocie do Krakowa, w 1930 r., objął funkcję dyrektora Instytutu Muzycznego. Prowadził działalność na niwie edukacyjnej: zorganizował przedszkole muzyczne czy poranki muzyczne dla dzieci. Podkreślał wagę obcowania z muzyką graną na żywo. Ważna była dla niego edukacja muzyczna dzieci, dostrzegał też i doceniał społeczne znaczenie muzyki. Zginął w 1944 r. jako żołnierz Dywizji Kościuszkowskiej podczas przeprawy przez Wisłę.

Sylwia Jakubczyk-Ślęczka w swoim wystąpieniu oddała głos muzykom, na początek prezentując przegląd nurtów muzyki żydowskiej w Galicji. To była odpowiedź na pytanie, co straciliśmy wraz z ludnością żydowską. W drugim punkcie prelegentka przekonywała, że wpływy muzyki żydowskiej pobrzmiewają w twórczości współczesnych artystów. Obecnie muzyki żydowskiej na terenie dawnej Galicji nie ma kto tworzyć, nie ma kto się o nią zatroszczyć, bywa ona postrzegana jako zabawny folklor. Dziś, jeśli w ogóle, to jest to muzyka żydowska bez Żydów.

Nagranie jest dostępne pod linkiem:
https://www.youtube.com/watch?v=Ore2yQl4jDE

Wykłady zostały wygłoszone na platformie internetowej ClickMeeting.

Dziękujemy za udział w wydarzeniu.

Barbara Pawlikowska
Dział Komputeryzacji Procesów Bibliotecznych

Informacja o wydarzeniu w mediach:

• Rzeszów: Drugie spotkanie online "Żydzi w kulturze muzycznej Galicji" zapowiedź na portalu „E-biblioteka”
• „Żydzi w kulturze muzycznej Galicji, cz. II” - zapowiedź na portalu „Co jest grane”, dn. 17.06.2021 r.
• „Żydzi w kulturze muzycznej Galicji, cz. II” - zapowiedź na portalu promocji kultury „ProAnima”, dn. 18.06.2021 r.
• „Żydzi w kulturze muzycznej Galicji, cz. II” - informacja o wydarzeniu na portalu informacyjnym „Hej Rzeszów”
• Zapowiedź wydarzenia na stronie Uniwersytetu Rzeszowskiego w formie elektronicznej ulotki PDF

--------------------------------------------------------------------