Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

„Rzeszów - moje miasto - wczoraj i dziś” - relacja ze spotkania z prof. Zbigniewem Baciem

„Rzeszów - moje miasto - wczoraj i dziś”
- relacja ze spotkania z prof. Zbigniewem Baciem

29 maja 2019 r. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie oraz Fundacja Rzeszowska zaprosiły miłośników lokalnej historii i architektury na spotkanie „Rzeszów - moje miasto - wczoraj i dziś”, którego gościem był wybitny architekt prof. Zbigniew Bać.

Urodzony w 1930 roku prof. dr inż. arch. Zbigniew Bać jest absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. ks. Stanisława Konarskiego w Rzeszowie oraz Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej. W swojej karierze zawodowej pełnił, m.in. funkcję przewodniczącego Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN, był także długoletnim wykładowcą Politechniki Wrocławskiej oraz Uniwersytetu Zielonogórskiego i Uniwersytetu w irackim Mosulu. Od ponad 30 lat w powołanej i kierowanej przez siebie Szkole Naukowej HABITAT zajmuje się propagowaniem koncepcji habitatu - filozofii projektowania przestrzeni architektonicznej uwzględniającej naturalne potrzeby człowieka i zapewniającej mu najkorzystniejsze warunki wszechstronnego rozwoju. Należy do nielicznych w Polsce specjalistów i badaczy w dziedzinie projektowania i ochrony środowiska mieszkaniowego w ujęciu interdyscyplinarnym.

Uczestników spotkania powitała Barbara Chmura - Dyrektor WiMBP w Rzeszowie. Spotkanie w Bibliotece, moderowane przez dra inż. Macieja Piekarskiego z Politechniki Rzeszowskiej, składało się z dwóch części tematycznych.

W pierwszej z nich prof. Bać podzielił się z licznie zgromadzonymi słuchaczami swoimi najstarszymi wspomnieniami z dzieciństwa spędzonego w Rzeszowie w latach 30. XX wieku (dotyczącymi m.in. pracy ojca - urzędnika w Radzie Powiatowej, zabaw z rówieśnikami czy tradycji niedzielnych spacerów po ul. 3 Maja), nie zabrakło także historii z czasów niemieckiej okupacji miasta (m.in. o nauce w szkole zawodowej dla chłopców, utworzeniu getta i jabłkach przerzucanych przez jego mur dla przyjaciółki siostry) oraz z wczesnych lat powojennych.

Opowieści ilustrowane były zarówno archiwalnymi fotografiami i planami Rzeszowa przygotowanymi przez dra Piekarskiego, jak też własnoręcznie stworzoną przez profesora mapą mentalną prezentującą podwórko nieistniejącej już – a sąsiadującej niegdyś z obecną siedzibą Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej - kamienicy przy ul. Sokoła 13a. Podwórko po dwakroć wyjątkowe, na którym pośród zabudowań stolarni, piekarni, wozowni, garaży i zieleni „magicznego ogrodu” spotykały się w trakcie wspólnych zabaw dzieci polskie, ormiańskie, żydowskie i rusińskie i które, jak przyznał profesor, stało się w późniejszym okresie - jako „habitat rzeszowski” – natchnieniem i podwaliną dla całej koncepcji naukowej habitatu.

Druga część rozmowy dotyczyła powojennej zabudowy Rzeszowa oraz problemów urbanistycznych, z którymi borykają się współczesne miasta. Prof. Bać dał się w niej poznać jako przeciwnik ruchu kołowego w centrach miast i przywołując przykłady działań duńskiego architekta i urbanisty prof. Jana Gehla oraz własnych planów dla Wrocławia, postulował humanizację przestrzeni publicznych (w tym rzeszowskiego Placu Farnego), tj. większą ich dostępność dla mieszkańców, nie pojazdów. Podniesiony został także - za sprawą fotografii z kilku śródmiejskich ulic Rzeszowa - temat ładu przestrzennego, do którego kluczem jest - zdaniem profesora - świadome projektowanie oraz kultura osób podpisujących się pod projektami.

W trakcie całego spotkania nie brakowało pytań od żywo reagujących na słowa gościa słuchaczy; dotyczyły one zarówno architektonicznej przeszłości Rzeszowa (budynek Miastoprojektu, pomnik Czynu Rewolucyjnego, pl. Śreniawitów), jak też jego rozwoju i rozrostu, który rodząc konieczność „umiastowiania” nowych terenów rodzi też – nie zawsze zaspokojoną - potrzebę kreowania kolejnych przestrzeni wspólnych na świeżo budowanych osiedlach.

Dziękujemy wszystkim zgromadzonym w środowy wieczór za obecność oraz zaangażowaną dyskusję, a zainteresowanych tematem, lecz nieobecnych informujemy, że w najbliższym czasie zostanie udostępnione online nagranie filmowe ze spotkania z prof. Zbigniewem Baciem przygotowane przez Fundację Rzeszowską.
 

Marta Biały
Dział Komputeryzacji Procesów Bibliotecznych
WiMBP w Rzeszowie

Wydarzenie zostało dofinansowane w ramach Rzeszowskiego Budżetu Obywatelskiego na 2019 r.

--------------------------------------------------

O spotkaniu w mediach:

• Nagranie video spotkania zrealizowane przez redaktora serwisu "Kurier Rzeszowski - portal i gazeta" Łukasza Kotulaka z fragmentami spotkania z prof. Z.Baciem:

  https://www.facebook.com/KurierRzeszowskiGazeta/videos/2325926784136346

• http://rzeszowska.org.pl/19653-2/
• http://czytajrzeszow.pl/?idd=10&id=4479&poz=mr1&show=-1&pagebl1=0
• http://www.kultura.erzeszow.pl/kultura-w-rzeszowie2/rzeszow-moje-miasto-wczoraj-i-dzis,836.html
• http://www.kultura.wrotapodkarpackie.pl/index.php/30-kultura/1037-rzeszow-moje-miasto-wczoraj-i-dzis
• https://www.kiwiportal.pl/wydarzenia/558193/rzeszow-moje-miasto-wczoraj-i-dzis-spotkanie-z-prof-zbigniewem-pkr18