Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Biskup przemyski Józef Sebastian Pelczar – dokumenty w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej

Biskup przemyski Józef Sebastian Pelczar
– dokumenty w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej

W styczniu 2017 roku minęła 175. rocznica urodzin biskupa przemyskiego, patrona diecezji rzeszowskiej, Józefa Sebastiana Pelczara. Urodził się we wsi Korczyna w średniozamożnej rodzinie, w której zwracano szczególną uwagę na patriotyczne i katolickie wychowanie dzieci. Uzdolnionego chłopca wysłano do Rzeszowa, by uczył się w gimnazjum, a później do Przemyśla, gdzie w 1860 roku wstąpił do Seminarium Duchownego. Studiując w Rzymie otrzymał dwa doktoraty z teologii i prawa kanonicznego.

J.S. Pelczar okazał się wybitnym uczonym - był rektorem Seminarium Duchownego w Przemyślu oraz profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jako biskup przemyski, mianowany w 1900 roku, dbał o rozwój duchowy diecezji, dzięki jego staraniom budowano i odnawiano kościoły i kaplice. Dokonał też reformy nauczania religii w szkołach.

Udzielał się społecznie i charytatywnie, m.in. w Towarzystwie św. Wincentego à Paulo, Towarzystwie Oświaty Ludowej, Towarzystwie Świętego Łukasza. Był założycielem biblioteki i muzeum diecezjalnego w Przemyślu. W Krakowie założył Zgromadzenie Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (Sercanek). Biskup, by wspomóc najuboższych, zakładał schroniska dla bezdomnych, kuchnie dla ubogich, ochronki, szkoły gospodarcze dla dziewcząt, a w czasie pierwszej wojny światowej powołał Komitet Opieki, którego celem było pomaganie rannym żołnierzom, sierotom oraz najuboższej ludności. Zmarł w Przemyślu w 1924 roku.
 

Józef Sebastian Pelczar został beatyfikowany w Rzeszowie - 2 czerwca 1991 roku, w czasie wizyty Jana Pawła II w Rzeszowie, a kanonizowany 18 maja 2003 roku w Rzymie.
 

Zachowały się liczne publikacje autorstwa Józefa Sebastiana Pelczara. Są to listy pasterskie do wiernych, publikacje naukowe, mowy i kazania. Kilkanaście publikacji pochodzących z WiMBP w Rzeszowie i z innych instytucji należących do Konsorcjum Podkarpackiej Biblioteki Cyfrowej, prezentujemy w postaci zdigitalizowanej w bibliotece cyfrowej.
Jeden z dokumentów pt. „Pius IX i Polska” z 1914 roku, na stronie tytułowej, posiada odręczną dedykację biskupa dla hrabiego Zdzisława Jana Tarnowskiego.
 

Zapraszamy do zapoznania się z biografią Józefa Sebastiana Pelczara opracowaną przez Agatę Rak z Pracowni Digitalizacji Zbiorów WiMBP w Rzeszowie oraz z umieszczonymi w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej publikacjami biskupa J.S. Pelczara >> artykuł w PBC.

Obszerny artykuł Agaty Rak wzbogaca bibliografia oraz odnośniki do stron internetowych poświęconych biskupowi Pelczarowi.

Fotografie przedstawiające biskupa Józefa Sebastiana Pelczara pochodzą z dokumentów pochodzących ze zbiorów WiMBP w Rzeszowie.