Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

 

 

 

26 i 27 czerwca 2014 r. w Rzeszowie odbyło się Polsko-Ukraińskie Forum Młodych Bibliotekarzy „Bezgraniczna Biblioteka” pod patronatem Konsula Honorowego Ukrainy Jerzego Krzanowskiego. Polsko-Ukraińskie Forum zorganizowano w ramach podjętego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowe Centrum Kultury ogólnopolskiego przedsięwzięcia – Europejski Stadion Kultury 2014 – Wschód Kultury.

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie w ramach tegorocznego Wschodu Kultury zorganizowała dwudniową, międzynarodową konferencję oraz warsztaty skierowane do bibliotekarzy z Ukrainy i Polski, którzy nie przekroczyli 35. roku życia, a także do wszystkich zainteresowanych problematyką informatyzacji bibliotek. Myślą przewodnią spotkania było podkreślenie roli i znaczenia nowych technologii informacyjnych w bibliotekach oraz pokazanie możliwości wykorzystywania ich w pracy z czytelnikiem oraz do promocji bibliotek w sieci internetowej. Istotnym przesłaniem konferencji była również integracja środowiska zawodowego i stworzenie trwałego pomostu wymiany doświadczeń oraz współpracy między młodymi bibliotekarzami z Ukrainy i Polski.

 

Pierwszego dnia Forum, które odbyło się w Hotelu ICAM House w Rzeszowie, przedstawiono 10 prezentacji multimedialnych, dzięki którym uczestnicy konferencji mogli poznać osiągnięcia ukraińskich i polskich bibliotek. Przybyłych na konferencję gości powitała dyrektor WiMBP w Rzeszowie Barbara Chmura, zachęcając do dyskusji i życząc uczestnikom owocnych obrad.

 

W pierwszym wystąpieniu dyrektor International Research and Exchanges Board (IREX) Yuliya Tkachuk przybliżyła działanie programu Bibliomist, dzięki któremu ukraińscy bibliotekarze mają dostęp do szkoleń informatycznych oraz możliwość uczestniczenia w praktycznych warsztatach z zastosowania technologii sieciowych w placówkach bibliotecznych. Dyrektor Lwowskiej Obwodowej Biblioteki dla Dzieci Larysa Luhova odpowiedziała na pytanie: jaka powinna być współczesna, zmodernizowana biblioteka? Zapoznała słuchaczy z osiągnięciami ukraińskich bibliotek, wskazała też zagrożenia oraz kierunki dalszego rozwoju. Oksana Boiarynova omówiła działanie Młodzieżowej Sekcji UBA (Ukraińska Biblioteczna Asocjacja), podkreślając korzyści wynikające z członkostwa w sekcji oraz jej najnowsze projekty. Artem Zemlianyi przedstawił prezentację projektu Dniepropietrowskiej Centralnej Biblioteki Miejskiej pod nazwą „Dneprlibrary”, którego celem jest przyciągnięcie nowych użytkowników do bibliotek ukraińskich. Yuliya Dudko i Olha Jazhynska zapoznały słuchaczy z prezentacją projektów internetowych w Lwowskiej Obwodowej Bibliotece dla Dzieci. Yuliya Kashpruk omówiła projekty digitalizacji rzadkich i cennych rękopisów, starodruków oraz ksiąg z XIX-XX wieku ze zbiorów Winnickiej Obwodowej Uniwersalnej Naukowej Bibliotece im. K. A. Timirjazjewa, zaś Yana Zherobkina opowiedziała o działaniu Biblioteczno-Informacyjnego Centrum Sumskiego Państwowego Uniwersytetu.

 

Drugą część Forum, poświęconą bibliotekom polskim, rozpoczęły Magdalena Krasowska-Igras i Katarzyna Morawska z Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego (FRSI), które przedstawiły innowacyjną ofertę i projekty na rzecz rozwoju społeczności lokalnej, z której mogą korzystać gminne biblioteki publiczne w Polsce. Prelegentki opowiedziały o programie oraz zaprezentowały wyniki badań dotyczące dotychczasowej realizacji programu. Dyrektor Krośnieńskiej Biblioteki Publicznej Teresa Leśniak przedstawiła historię współpracy pomiędzy Krośnieńską Biblioteką Publiczną a bibliotekami Euroregionu Karpackiego. Opowiedziała o doświadczeniach biblioteki krośnieńskiej w zakresie organizacji wielu konferencji i seminariów z udziałem partnerów ukraińskich. Ostatnie wystąpienie, Bożeny Jandy, dotyczyło nowoczesnych rozwiązań informatycznych wprowadzonych w WiMBP w Rzeszowie dzięki realizacji projektów dofinansowanych ze źródeł zewnętrznych, w tym ze środków Unii Europejskiej, m.in. systemu RFID, multiwyszukiwarki, wirtualnego bookcrossingu, audiobooków. Z dużym zainteresowaniem spotkała się prezentacja wirtualnego doradcy – aplikacji wykorzystującej metody i techniki sztucznej inteligencji, umożliwiającej komunikację online z użytkownikiem i rozmowę z nim w języku naturalnym. Prelegentka omówiła też najważniejsze przedsięwzięcia WiMBP w Rzeszowie związane z digitalizacją i udostępnianiem zbiorów cyfrowych, do których należą Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa, Podkarpacka Witryna Czasopism oraz najnowszy projekt dotyczący cyfryzacji i prezentacji online pamiątek pochodzących z domowych archiwów mieszkańców Rzeszowa i województwa podkarpackiego.

 

Obrady podczas konferencji prowadziły: Barbara Balicka (część I Forum) i Renata Dziepak (część II Forum).

 

W trakcie konferencji jej uczestnicy mieli również okazję zapoznać się z najnowocześniejszymi urządzeniami do digitalizacji zbiorów. Było to możliwie dzięki firmie Mikrofilm-Service, która na stoiskach wystawienniczych zaprezentowała skanery służące cyfryzacji różnych dokumentów, w tym książek, czasopism, rękopisów, map, zdjęć. Odwiedzający stoiska mogli sprawdzić w działaniu, m.in. roboty samodzielnie skanujące dokumenty w formatach do A1 włącznie. Informacje na temat zaprezentowanych rozwiązań można odnaleźć na stronie: www.skanowanie.pl

 

Ciekawym elementem Forum był też polsko-ukraiński flash mob, który odbył się na scenie pod rzeszowskim Ratuszem. Na wspólne czytanie poezji zaproszeni zostali nie tylko uczestnicy konferencji, ale także mieszkańcy Rzeszowa. W tym samym dniu, w budynku WiMBP w Rzeszowie przy ul. Sokoła 13, miał miejsce wernisaż wystawy współczesnej literatury ukraińskiej „Literatura ponad granicami”. W trakcie wernisażu można było posłuchać wierszy rzeszowskiej poetki zamieszkałej w Kijowie – Doroty Jaworskiej, redaktor naczelnej kwartalnika „Krynica” – pisma mniejszości polskiej na Ukrainie, prezes Federacji Mediów Polskich na Wschodzie. Spotkaniu towarzyszył recital gitarowy Doroty Wiśniowskiej.

 

Drugi dzień Polsko-Ukraińskiego Forum Młodych Bibliotekarzy rozpoczęła prezentacja najcenniejszych zborów specjalnych WiMBP w Rzeszowie. Niezwykłe zainteresowanie bibliotekarzy ukraińskich wzbudził piętnastowieczny rękopis podpisany przez Jana Rzeszowskiego – arcybiskupa lwowskiego. Siedziba arcybiskupa mieściła się w jednej z kamienic w rynku we Lwowie, a budynek ten zachował się do dzisiaj.

 

W tym samym dniu Forum, w czterech placówkach WiMBP w Rzeszowie, odbyły się warsztaty zorganizowane dla bibliotekarzy z Ukrainy. Pierwsze z zaplanowanych warsztatów miały miejsce w Pracowni Digitalizacji, w której bibliotekarze ukraińscy mieli możliwość dowiedzieć się jak powstają zasoby Podkarpackiej Biblioteki Cyfrowej i jaki sprzęt wykorzystywany jest do cyfryzacji zbiorów, w tym do digitalizacji nagrań muzycznych. Dużym zainteresowaniem wśród bibliotekarzy cieszyły się ćwiczenia w kabinie lektorskiej, polegające na nagrywaniu przez nich tekstów literackich w języku ukraińskim oraz zajęcia sleeveface, w trakcie których uczestnicy pozowali do zdjęć z okładkami książek i przygotowanymi rekwizytami. Pamiątką z interaktywnych zajęć będzie cyfrowa mapa Ukrainy, na której uczestnicy warsztatów wpisali swoje imiona oraz zaznaczyli miejscowości, z których przyjechali na konferencję.

 

W Wypożyczalni Głównej, w której odbyły się kolejne warsztaty, uczestnicy mieli możliwość poznania nowoczesnych rozwiązań informatycznych wprowadzonych do biblioteki, m.in. w postaci urządzeń RFID, takich jak wrzutnia książek i self check, zainstalowanych dzięki projektowi „E-usługi w nowoczesnej bibliotece”. Bibliotekarze z Ukrainy odwiedzili także Oddział dla Dzieci i Młodzieży, w którym mogli dowiedzieć się o szeregu działań podejmowanych przez bibliotekarzy tam pracujących na rzecz promocji czytelnictwa, do których należą zajęcia literackie dla najmłodszych, konkursy czytelnicze, spotkania Dyskusyjnego Klubu Książki, wystawy prac plastycznych, czy zajęcia językowe. Ostatnie warsztaty miały miejsce w Wypożyczalni Muzycznej, w której bibliotekarze z Ukrainy zapoznali się z ciekawą ofertą zbiorów i usług tej placówki, a dzięki prezentacji multimedialnej dowiedzieli się o spotkaniach, koncertach oraz wernisażach organizowanych w bibliotece. Podczas warsztatów w Wypożyczalni Muzycznej ich uczestnicy mieli okazję poznać urządzenia ułatwiające osobom niepełnosprawnym korzystanie ze zbiorów bibliotecznych. Było to możliwie dzięki firmie Altix www.altix.pl, która w pomieszczeniach biblioteki udostępniła specjalistyczny sprzęt służący niepełnosprawnym czytelnikom.

 

Dodatkową atrakcją dla bibliotekarzy ukraińskich, uczestniczących w konferencji, była wizyta w Muzeum Dobranocek ze zbiorów Wojciecha Jamy w Rzeszowie. Na zaproszenie Dyrekcji Muzeum bibliotekarze bezpłatnie obejrzeli niezwykle ciekawe zbiory prezentowane w kolekcjach muzealnych.

 

Na zaproszenie Dyrekcji Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Aleksandra Fredry w Jarosławiu bibliotekarze ukraińscy mieli również możliwość zwiedzić z przewodnikiem najciekawsze zakątki Jarosławia oraz jarosławską bibliotekę. Relacja z pobytu bibliotekarzy ukraińskich w Jarosławiu dostępna jest na stronie www.mbp.jaroslaw.pl

W drugim dniu Polsko-Ukraińskiego Forum Młodych Bibliotekarzy w Radiu Rzeszów emitowana była audycja na żywo z udziałem bibliotekarzy poświęcona projektowi „Bezgraniczna Biblioteka” oraz zorganizowanej w Rzeszowie konferencji.

 

Dyrektor WiMBP w Rzeszowie Barbara Chmura składa serdeczne podziękowania bibliotekarzom ukraińskim za aktywne uczestnictwo w Polsko-Ukraińskim Forum Młodych Bibliotekarzy „Bezgraniczna Biblioteka”, a także pracownikom WiMBP w Rzeszowie zaangażowanym w przygotowanie konferencji poświęconej tak istotnej dla rozwoju współczesnych bibliotek tematyce.

 

 

oprac. Łukasz Kleska

Dział Udostępniania Zbiorów,

oprac. Bożena Janda

Dział Komputeryzacji Procesów Bibliotecznych,

fot. Joanna Piller

Dział Komputeryzacji Procesów Bibliotecznych,
fot. Justyna Mucha-Szylar
Czytelnia Główna