Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

ŚW. JAN Z DUKLI – wystawa

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie
zaprasza na wystawę

w ramach obchodów Roku św. Jana z Dukli 
od 7 maja do 2 czerwca 2014 r.

w godzinach otwarcia biblioteki
ul. Sokoła 13 

Wstęp wolny!

W związku z przypadającą w tym roku 600. rocznicą urodzin oraz 275. rocznicą ustanowienia patronem Polski św. Jana z Dukli, Sejm RP podjął uchwałę, ogłaszając rok 2014 Rokiem tego świętego bernardyna. Niech pamięć jego działań, zmierzających do troski całego Narodu o wspólne dobro w duchu sprawiedliwości społecznej i miłości bliźniego, będzie fundamentem naszej tożsamości w Europie – napisano w uchwale.

Jan urodził się w Dukli prawdopodobnie w 1414 r. Tradycja podaje, że w wieku młodzieńczym prowadził życie pustelnicze w pobliskich lasach – na wzgórzu Zaśpit i pod Górą Cergową. Do tej pory w tych miejscach zachowały się ośrodki kultu świętego zwane Puszczą błogosławionego Jana, w której znajduje się pustelnia i źródło oraz kościółek.

Jan wstąpił do franciszkanów konwentualnych w Krośnie, gdzie przebywał 25 lat, pełniąc także funkcję gwardiana. Był przełożonym kustodii ruskiej franciszkanów z ośrodkiem we Lwowie. Tam przez kilka lat sprawował urząd kaznodziei dla niemieckiego patrycjatu. Zasłynął jako gorliwy spowiednik. We Lwowie poznał braci z klasztoru św. Andrzeja. W 1463 r. podjął decyzję o wstąpieniu do bernardynów, tutaj bowiem dostrzegł możliwość realizowania w pełni idei franciszkańskiej.

Żywot św. Jana z Dukli pełen był pokory i miłosierdzia dla bliźniego. Wspierał ubogich i prowadził działalność misyjną, zwłaszcza wśród prawosławnych. Pod koniec życia poważnie chorował i stracił wzrok. Zmarł 29 września 1484 r. i został pochowany we Lwowie w tamtejszym kościele bernardyńskim, otoczony opinią świętości.

Tuż po jego śmierci grób odwiedzany był przez liczne pielgrzymki. Do grobu Jana z Dukli pielgrzymowali liczni królowie Polski: wśród nich Zygmunt III Waza, Władysław IV Waza, Jan Kazimierz, także Jan III Sobieski.

Przy grobie św. Jana modlili się nie tylko katolicy, ale także prawosławni i Ormianie, otrzymując liczne łaski. Wstawiennictwu św. Jana przypisuje się cudowne ocalenie Lwowa w roku 1648 podczas oblężenia przez wojska Bohdana Chmielnickiego.

Ze względu na rozwijający się intensywnie kult pośmiertny bernardyna, papież Klemens XII w 1733 r. ogłosił go błogosławionym, a w roku 1739 – patronem Korony i Litwy.

10 czerwca 1997 r. podczas VI. pielgrzymki do ojczyzny, papież Jan Paweł II włączył zakonnika do grona świętych, a jego relikwie znajdują się od 1974 r. w Sanktuarium św. Jana z Dukli.

Św. Jan jest patronem Archidiecezji Przemyskiej, Lwowa, rycerstwa polskiego, jego postać widnieje w herbie Dukli.

Miejscem Jego szczególnej czci, obok Lwowa, stała się rodzinna Dukla, gdzie w latach 1740-1743 wystawiono kościół drewniany ku czci Błogosławionego i klasztor Bernardynów.

Do ośrodków kultu św. Jana z Dukli na naszym terenie, należą: kościół i klasztor w Dukli; kościół i pustelnia na Puszczy; pocerkiewny kościół w Trzcianie i pocerkiewny kościół w Zawadce Rymanowskiej.

Centralne uroczystości związane z 600-leciem urodzin św. Jana z Dukli odbędą się 31 maja 2014 r. w dukielskim sanktuarium.

W ramach obchodów Roku św. Jana z Dukli, Biblioteka przygotowała wystawę prezentującą sylwetkę i kult świętego, na podstawie zbiorów własnych (książki, czasopisma, dokumenty życia społecznego), którą można obejrzeć od 7 maja do 2 czerwca 2014 r., w godzinach otwarcia Biblioteki przy ul. Sokoła 13.

oprac. Renata Babiarz

------------------------------------------------------------------------