Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

NIE TYLKO "LOKOMOTYWA" - seminarium dla pracowników dziecięcych bibliotek publicznych woj. podkarpackiego

„Nie tylko Lokomotywa”

- 60. rocznica śmierci Juliana Tuwima,
wybitnego poety, satyryka, tłumacza (1894-1953)

- seminarium dla pracowników dziecięcych

bibliotek publicznych woj. podkarpackiego

7 listopada 2013 r. w sali konferencyjnej Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie odbyło się, zorganizowane przez Dział Instrukcyjno-Metodyczny, seminarium „Nie tylko Lokomotywa” – 60. rocznica śmierci Juliana Tuwima, wybitnego poety, satyryka, tłumacza (1894-1953). W seminarium wzięli udział pracownicy dziecięcych bibliotek publicznych woj. podkarpackiego, których powitała Pani Barbara Chmura, dyrektor WiMBP w Rzeszowie. 

Twórczość poety dla dzieci przedstawiła Pani prof. dr hab. Katarzyna Krasoń, kierownik Zakładu Pedagogiki Twórczości i Ekspresji Dziecka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Podkreśliła ona, że główną cechą poezji Tuwima adresowanej do dzieci jest paidia, czyli odniesienie do dziecka, jego świata i punktu widzenia. To świat, którego bohaterem staje się dziecko, bez względu na to, czy jest on realistyczny, absurdalny, poetycki czy komiczny. Dziecko, dzięki wrodzonej skłonności do fantazjowania, zabawy i niechęci do natrętnego moralizowania, pragnie świata, w którym wszystko jest „naprawdę” i jednocześnie „na niby”. W utworach lirycznych dla dzieci poeta wyczarowuje świat, w którym możliwe staje się to, co jest absolutnie nieosiągalne w rzeczywistości (słowik pieszo maszeruje do domu i dlatego spóźnia się na kolację). Dzięki paidialności i zastosowaniu różnych środków artystycznego przekazu (onomatopeje, antropomorfizacja i animizacja, komizm postaci,  wyszukany rym i zróżnicowany rytm, liczne powtórzenia i wyliczenia, dwuznaczność wyrazów lub zwrotów, żartobliwe gierki słowne i rozkoszne przekomarzania, zawierające ukryty morał lub przesłanie) wiersze dla dzieci Tuwima nie starzeją się. Pomimo upływu lat, wciąż zachowują dawny blask i świeżość, tak jakby były pisane wczoraj.

Najważniejsze zagadnienia związane z życiem i twórczością Juliana Tuwima zaprezentowała Małgorzata Sierżęga, instruktor ds. czytelnictwa dzieci i młodzieży WiMBP w Rzeszowie. W 2013 roku przypada 60. rocznica śmierci i stulecie poetyckiego debiutu wielkiego poety, który kształtował język, wyobraźnię i społeczną wrażliwość wielu pokoleń Polaków, ucząc ich poczucia humoru i ukazując optymizm codziennego życia – głosi uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 7 grudnia 2012 roku. Julian Tuwim to wybitny pisarz, satyryk, autor wodewili, skeczy, librett operetkowych i tekstów piosenek, tłumacz poezji rosyjskiej, francuskiej, niemieckiej oraz łaciny, współzałożyciel słynnego kabaretu literackiego Pod Picadorem i grupy poetyckiej Skamander, współpracownik wielu czasopism literackich (Wiadomości Literackie, Cyrulik Warszawski, Szpilki), założyciel i członek ZAiKS-u, jeden z najznakomitszych poetów dwudziestolecia międzywojennego. Podczas wojny przebywa na emigracji, współpracuje przy wydawaniu Wiadomości Polskich, organizuje spotkania autorskie, zajmuje się działalnością polityczną, publikuje w pismach Nowa Polska i Robotnik. Po powrocie do kraju wydaje powstałe na emigracji i drukowane we fragmentach Kwiaty polskie, redaguje miesięcznik Problemy, prowadzi działalność przekładową. Umiera nagle na atak serca w pensjonacie „Halama” w Zakopanem. Najbardziej znaną i popularną część twórczości Tuwima stanowią wiersze dla dzieci, które na stale weszły do kanonu literatury dziecięcej – Lokomotywa, Okulary, Rzepka, Ptasie radio, Słoń Trąbalski, Spóźniony słowik, Zosia-Samosia, Dyzio marzyciel, Pan Maluśkiewicz i wieloryb, Abecadło, O Grzesiu kłamczuchu i jego cioci. Lekkie i przezabawne utwory, przepełnione żartem i dowcipem, stanowią po dziś dzień świetną rozrywkę zarówno dla dzieci, jak i dorosłych.

O imprezach organizowanych z okazji Roku Tuwima w oddziałach dziecięcych publicznych bibliotek Podkarpacia opowiedziały Panie: Iwona Bałchan i Zofia Misiura z BPGiM w Strzyżowie („Rok z Tuwimem”), Małgorzata Panek z MBP w Łańcucie („Jesień z Julianem Tuwimem”) oraz Justyna Zuber z MiPBP w Kolbuszowej („Tuwimkowe lato”). Obchody 60. rocznicy śmierci wielkiego poety cieszyły się w prezentowanych bibliotekach ogromnym zainteresowaniem i zgromadziły rekordową liczbę uczestników – dzieci, młodzież, nauczycieli, rodziców i opiekunów. Dziecięcy miłośnicy poezji Tuwima brali udział m.in.: w konkursach czytelniczych i plastycznych – „Czytaj i rysuj z Tuwimem”, „Twórczość literacka Juliana Tuwima inspiracją dla dzieci i młodzieży”, „Nasza Lokomotywa”, w konkursach recytatorskich – „Czytamy Lokomotywę Juliana Tuwima”, „Spotkania z wierszami Juliana Tuwima”, „Kwiaty polskie”, w konkursach na inscenizację wierszy – Rzepka, Ptasie radio, Lokomotywa, w lekcjach bibliotecznych – „Mój brat - czarodziej Julian Tuwim połączonych z prezentacją multimedialną. Laureaci konkursów otrzymali upominki i pamiątkowe dyplomy, a ich prace można było oglądać na wystawach pokonkursowych.     

Na zakończenie uczestnicy seminarium zwiedzili wystawę pt. „Czarodziej słowa” – 60. rocznica śmierci Juliana Tuwima, prezentującą materiały dotyczące życia i twórczości wybitnego poety i książki dla najmłodszych ze zbiorów Oddziału dla Dzieci i Młodzieży oraz Filii nr 10 przygotowaną przez Dział Informacyjno-Bibliograficzny WiMBP w Rzeszowie.    

                                                           Oprac. Małgorzata Sierżęga

                                                           Instruktor WiMBP w Rzeszowie

_______________________________________________________________________________________________

GALERIA